12 Haziran 2011 seçimlerinin sonuçlarını sıcağı sıcağına, genel sonuçlara bakarak kısaca yorumlamaya çalışalım.
Bu seçimlerde AKP iktidarının üçüncü kez ve oyunu arttırarak konumunu sürdürmesi genellikle şaşkınlıkla karşılanmakta ve onun büyük başarısı olarak görülmektedir.
Bizim kanımızca bunda şaşıracak bir durum yoktur ve bu seçimlerde, sanılanın aksine ilk büyük başarısızlığını yaşamıştır.
Neden ve nasıl?
Mücadele eden güçler bazen hiçbir şey yapmadığı ya da sadece fazla kötü ve yanlış bir şeyler yapmadığı için de başarı kazanırlar. “İnönü Zaferi”nde olduğu gibi, karşı taraf sizden daha çabuk yorulduğu veya başına bir talihsizlik geldiği için de hak edilmemiş bir zafer tacı başınıza devlet kuşu gibi konabilir.
2002’den beri AKP’nin başarılarının temel özelliği budur. Bunu biraz açıklayalım. Ama önce kısa bir hatırlatma.
2002 seçimleri olup AKP iktidara geldiğinde, hemen herkes onun birkaç yıl içinde iktisadi ve siyasi sorunların baskısı altında bunalıp, iktidar olmanın dezavantajıyla oy yitimine uğrayıp iktidardan uzaklaşacağını sanıyordu. Ayrıca buna ek olarak, AKP içinden çıktığı Selamet-Refah-Nizam Partileri çizgisinin bir devamı olarak görülüyor ve kısa sürede bu çizginin genel oy seviyesine geri döneceği bekleniyordu.[1]
Biz ise seçimlerden kısa bir süre sonra yazdığımız, “AKP iktidarı ve Sosyalistler” başlıklı yazıda AKP iktidarının sanılanın aksine konumunu güçlendireceğini belirtiyorduk. Şöyle diyorduk:
“Sosyalistlerde şöyle bir beklenti var: AKP bu kriz koşullarında iktidara geldi, bir süre sonra bu kriz onların da işini bitirecek, biz bu durumda özelleştirmeci ve liberal politikalara karşı, savaşa karşı sağlam bir tavır koyarsak, gelecek sefere sıra bize gelir.
Bu çocuksu beklentiler ve stratejiler iki bakımdan yanlıştır.
Birincisi, Bloğun Türk Sosyalistleri kanadının hatası, özelleştirmeciliğe, IMF’ye, Avrupa Birliği’ne karşı propagandaya yeterli ağırlık vermemekte değil, aksine demokrasiyi ikinci plana atışındaydı.
Ama bu yazıda esas ele almak istediğimiz sorun başka, yanlışın ikinci yanı. Yani, ekonomik krizin ağırlığının kısa zaman sonra AKP iktidarının yıpranması ve yığınların ondan uzaklaşması sonucunu yaratacağı beklentisidir.
Bu beklenti bir yanıyla, 1930’lar Almanya’sında, Faşistlerin iktidarını devrim öncesinin son aşaması olarak görmeye benzer. Ama bundan daha derin başka bir metodolojik yanılgı vardır. Çökkün ve dibe vurmuş bir toplumda kitleleri memnun etmenin çok daha kolay olduğunu görmez.
Yavaş giden bir arabayı hızlandırmak için, küçük bir güç uygulamanız yeter. Ama hız arttıkça hızda aynı oranda bir yükseliş sağlamak için, giderek büyüyen oranda bir güç harcamak gerekir. Bu mekanik yasallığın benzeri doğa ve toplumda da vardır.
Paleantolog ve denemeci Stephan Jay Gould, “Dolu Ev” adlı çalışmasında olanakların çokluğu ve tüketilmesini, oyun teknikleri ve fizik geliştikçe sayı yapmanın zorlaştığını gösteriyor ve bunun doğa ve toplumdaki paralellerine dikkati çekiyordu..
Ernest Mandel, benzer bir soruna, 70’lerdeki Çin ve Rusya’nın Tarım reformları bağlamında değinmişti. Aynı tedbirler Çin ekonomisi ve tarımı çok geri olduğu için, orada bu muazzam bir üretim artışı ve zenginleşmeye yol açarken, Rusya’nın makineleşmiş tarımında hiçbir ilerleme sağlanamıyordu.
Türkiye Sosyalist hareketinden bir örnek de verilebilir. 1970’lerin ortasında başlayan radikalleşme dalgasında, en küçük bir grup bile, küçük bir çabayla, binlerce taraftar kazanabiliyordu. Ama potansiyel taraftar kitlesi kazanılıp paylaşıldıktan sonra, yeni bir grup veya hareketin bırakalım aynı hızı, yeni taraftar kazanması bile olanaksız hale gelmiştir. Çünkü artık boş bir alanın fethi değil, paylaşılmış bir alana girmek söz konusudur. Her hangi bir sosyalist hareketin bir saman yangını gibi büyümesi, tam bir çözülüş veya fethedilmemiş yeni bir kuşak ve radikalleşme gerektirir. (AKP tam da bu mekanizmayla birinci parti olabilmiştir.)
Son yirmi yıl, yığınların yaşam düzeylerini öylesine geriletti, toplum ve siyaset öyle bir çöküntü içinde ki, politika ve ekonomi adeta boş bir alan gibidir. Bir parça dikkat ve esneklik, küçük iyileştirmeler bile, başlangıç noktasına göre muazzam bir ilerleme olarak görünür.
Örneğin, başbakanı bile işine tramvayla giden İsveç’te, Milletvekillerinin halkın arasında oturması gibi bir uygulama bir anlam taşımaz. Ama Türkiye gibi, gerçek politik iktidarı elinde tutan Devlet bürokrasisinin, özel siteler, hastaneler, lojmanlar, makam arabaları, Ordu Evleri, yazlık kamplar vs. ile ayrıcalıklı bir kast olarak yaşadığı bir ülkede, böyle bir ayrıcalığı reddetmek çok muazzam bir sempati toplar. Bu aynı zamanda, devlet sınıflarının ayrıcalıklarını kırpma girişimleri için başarılı bir hamledir.
İnsanların çocuklarına Kürtçe isim bile koyamadığı bir yerde, Avrupa uyum yasaları bağlamında ve uygulamada Kürtçe’yi fazla sorun yapmamak ve biraz esnek yaklaşmak; İşkence karşısında, davalarda zaman aşımı veya amirin iznini kaldırmak bile büyük bir ilerleme olarak görülür.
Ekonomide de öyledir. Yol ve mesken yapımına biraz kaynak ayırmak; hudut ticaretini açmak; komşularla iyi ilişkilere girip, savunma harcamalarını kısıp biraz yatırım ve sosyal harcamalara kaynak ayırmak, çok küçük iyileştirmeler gibi görünse de, var olan noktaya göre muazzam bir ilerleme olarak ortaya çıkarlar. Bir’e Bir eklediğinizde, yüzde yüz, ama On’a Bir eklediğinizde, yüzde on artış sağlarsınız.
AKP politikacıları gerçek bir demokratikleşme, eşitlik veya refah ifade etmeyen, ama hareket noktasına göre büyük oranda bir iyileştirme anlamına gelen politikalarla, devlet sınıflarıyla doğrudan çatışmaya girmeden, geniş yığınların desteğini sağlayarak onları tecrit edip, açmazlarda bırakarak, pazarlık güçlerini arttırmak ve politik iktidardan daha büyük pay almayı hedefliyorlar. Ve öyle görülüyor ki oldukça akıllı politikacılar ve bu hedeflerine ulaşacaklar.
Sosyalistler, kendilerini kandırmayı bırakıp, ciddi olarak ne yapacaklarını düşünmelidirler. Kesin olan bir şey var. Bu güne kadar yaptıklarını yapmamaları gerekiyor.”
Bu uzun alıntıdan görüleceği gibi, AKP iktidarının izleyebileceği ve izlediği bütün politikaları tam bir doğrulukla tanımlamışız ve bunları bile yapmanın verili koşullarda muazzam bir ilerleme anlamına geleceğini beklentilerin aksine AKP’nin iktidarını pekiştireceğini yazmışız.
Şimdi herkesin bizim o zamanki netliğimizle bile hala bunu göremeyip AKP’nin seçim başarısını Erdoğan’ın karizması, büyüklüğü veya zekası veya milletin aptallığı ile açıkladığı ve bu başarı önünde bir şekilde teslim olduğu bir noktada, biz bu seçimlerde Erdoğan’ın ilk büyük yenilgisini aldığını; sınırlarına dayandığını; ayrıca ona bu zaferi getiren uygulamaların pek de yeni ve dahice olmadığını, aslında savaş sonrasında Avrupa’da olanların, tecrübelerle bile düzeltilmemiş kötü bir kopyası olduğunu iddia edeceğiz.
Önce bu başarıyı getiren politikaların aslında her alanda kötü kopyalar olduğunu birkaç örnekle gösterelim.
Savaş sonrasının büyüme, ilerleme ve teknoloji hayranı dünyasında Atom santralleri, dev barajlar vs. gibi projelerin tehlikeleri ve çevrede yapacağı tahribatlar hiç göz önüne alınmıyor, bilim adamları ve küçük aktivistlerin uyarılarına kulak kapanıyor ya da alayla karşılanıyordu.
Şimdi aynı havayı Erdoğan’ın veya AKP’nin Atom santralleri veya barajlarla ilgili yaptıklarında ve söylediklerinde de görebilirsiniz. Arada Çernobiller, Japonya’daki son facialar yaşanmış; Almanya gibi bir ülke Atom enerjisine son vermeye karar vermiş. İtalya aynı şekilde bunu oylamış. Bu arada Güneş ve rüzgârdan efektif bir şekilde enerji elde etmede büyük adımların atıldığı bir dünyada, hükümet bütünüyle ellilerin kafasıyla hareket etmekte, geleceği ipotek altına almakta, yaşanmışlardan en küçük bir ders çıkarmamaktadır.
Benzer duruma başka bir örnek TOKİ tarafından yapılan toplu konut blok apartmanlar gösterilebilir. Elbette bunlar gecekonduya göre büyük bir değişim anlamına gelirler ve oy getirirler. Ama bütün bunlar savaş sonrasının Avrupa’sında da yapılmışlardır. Şimdi o bölgeler insanlık dışı yaşam koşullarında yaşanan birer gettoya dönüşmüşlerdir. Arada geçen zamanda kesinlikle ortaya çıkmış, blok apartmanların nasıl berbat yaşam alanları oluşturduğuna ilişkin dersler tıpkı enerji konusunda olduğu gibi görmezden gelinmektedir.
Yeni yatırımlar atom santralleri ve doğayı tahrip eden barajlara değil, güneş ve rüzgara yapılabileceği gibi; blok apartmanlardan gettolar değil; en azıdan Türkiye gibi büyük ve geniş toprakları olan bir ülkede, İşçi sınıfının baskısı altındaki Viktorya dönemi İngiltere’sinde olduğu gibi tek veya iki katlı bahçeli evlere yapılabilirdi ve yapılması gerekirdi. Böylece gelecek kuşakların yaşam koşullarını daha az ipotek altına almış, daha esnek, daha yumuşak, daha doğayla ve insanın biyolojisiyle ve toplumsal varlık oluşuyla barışık, yaşananlardan çıkarılmış derslere dayanan gerçekten başarı adına layık işler yapılmış olabilirdi. İşte Erdoğan’a başarıyı getiren bu başarısı değil, başarısızlığıdır bir bakıma. Başarısızlığı verili hareket noktasına göre başarı gibi ortaya çıkmaktadır. Çünkü karşısında onu bu açıdan eleştirip muhalefet yapacak en küçük bir odak bile yoktur.
İstanbul’a ikinci kanal projesi de böyle bir dönemin ufkunu yansıtır.
Sanılanın aksine Erdoğan ve Anadolu Burjuvazisi denen sınıf ve bu sınıfın zihniyeti o çok karşı ve alternatif olduğunu söylediği Batı burjuvazisinin savaş sonrası dünyasındaki zihniyetinden başka bir şey değildir.
Sosyal haklar açısından bakıldığında da durum farklı değildir. Savaş sonrasında sosyal ve demokratik kazanımlar işçi sınıfının mücadelesiyle haklar olarak yerleşmişti Batı’da. AKP Türkiye’sinde ise, haklar olarak değil, bağış ve iane olarak, sadaka olarak benzer işler yapılmakta, insanların ve ezilenlerin kişilikli ve demokrat yurttaşlar olması değil, avane, klik ilişkileri geliştirilmekte, bir tür modern efendi-kul ilişkileri yaygınlaştırılmakta ve kökleştirilmektedir.
Ve maalesef Türkiye’de yapılanları bu yapılmayanlar açısından eleştirecek gerçek bir demokratik muhalefet bile bulunmamakta; var olanlar küçük ve cılız sesler olarak kalmakta bütünsel ve sistematik bir programdan da yoksun bulunmaktadır. Erdoğan ve AKP bu başarısını biraz da karşısında böyle bir rakip olmamasına borçludur.
Özetle Erdoğan’ın ve Anadolu burjuvazisinin bu başarılarının ardında, uzak görüşlülük ve demokratlık, siyasi cesaret ve vizyon yoktur; sadece olağanüstü kötü koşullarda iktidara gelmiş olmanın avantajı bulunmaktadır. Sanılanın aksine Erdoğan ufku çok sınırlı, ellilerin dünyasına, 68 öncesine ait bir politikacıdır.
İşte tam da bu nedenle az bulunur bir başarıyı yakaladığı şu an onun aynı zamanda bir inişe geçişinin de başlangıcıdır. Ve olayların hızlandığı bir dönemde bu iniş sanıldığından çok daha hızlı gerçekleşebilir. Tarihin hızlandığı zamanlarda, fikirler ve aktörlerde daha hızlı eskirler
Erdoğan için artık, küçük iyileştirmelerle büyük sonuçların alınabildiği, adeta boş ve nadastaki topraklardan küçük bir emekle güzel ürünlerin alındığı bir dönemin sonu gelmiş sayılabilir. Bu sadece ekonomi ve sosyal politikalarda değil, hemen her alanda böyledir.
Bunun için de dış politikadan bir örnek verelim. Elbette özel savaş döneminin, inkarcı ve Türkün Türk’ten başka dostu olmaz diyen, bütün komşularıyla düşman, “Kürt tehlikesi”ne karşı durayım diye ülkeyi Amerika ve İsrail’e rehin eden politikası karşısında, komşularla daha iyi ilişkiler, sınır ticaretinin açılması, İsrail politikalarına karşı biraz eleştirel bir duruş (ki bunlar da bir sürü tutarsızlıklarla bir aradadır. Ama orası ayrı konu) eskiye göre, gecekonduya göre TOKİ blokları, gibi muazzam bir ilerleme gibi görülür ve 1930 model diktatörlükler altında inleyen ve emperyalistler tarafından sürekli aşağılanan Arap halklarında muazzam bir sempati toplarlar.
Ama bütün bunlar aslında 1960’ların Bandung’nunun, bağımsızlıkçılar politikasının kötü kopyalarından başka bir şey değildir. Erdoğan bir bakıma NATO’ya bağlı, bir Nehru, Nasır, Tito gibi Bağlantısız olmaya çalışmaktadır. Bunun hem bu günün dünyasında yeri yoktur; hem de NATO üyeliği ve bağlantısızlığı uzlaştırmaya kalkmak gibi ölümcül bir çelişkiyle maluldür. Bu sadece çok özel uygun koşullarda sürdürülebilir bir politikadır ve bu bakımdan şanslıdır.
Gürcistan sınırının açılması veya Suriye ve Irak’la iyi ilişkiler ve vizenin kaldırılması vs. sınır ticaretini canlandırarak, birer çıkmaz sokağa dönerek köhneleşmiş Artvin, Hatay vs. gibi vilayetlerde ekonomiyi canlandırır ve oy getirir; dış politikada puan toplar ama aynı zamanda yapılabilenin sınır ve risklerini de gösterir.
Suriye’deki rejimin baskısından kaçanlar Türkiye’ye sığınmaya başlarlar. Milyonlarca Suriyelinin baskı karşısında vizesiz Türkiye’ye girişinde bu politika sınırlarına dayanır.
Erdoğan’ın komşularla sıfır sorun politikasını, Türklükle tanımlanmış bir devletin yine benzer şekilde Araplık veya Kürtlükle vs. tanımlanmış bir devletle komşuluk ilişkileri paradigması bakımından eleştiren; Orta doğuda, aslında her türlü dille, tarihle, etniyle, dinle tanımlanmaya karşı tanımlayan biricik bir Ortadoğu Demokratik Cumhuriyeti ve Demokratik Ulusu açısından eleştiren hiç bir politik güç yoktur. Gerici ulusların komşuluğuna Ortadoğu çapında dil, din etni körü olan karşı biricik demokratik bir ulus birliğini savunan bir politika ancak bir vizyon ve başarı olarak tanımlanabilir. Erdoğan ve AKP’de ise bunun kırıntısı bile bulunmaz. Onda, İslam ve Türklükle tanımlanmış, Emin Oktay tarihi ulusçuluğundan öte bir tarih ve gelecek tasavvuru ve kavrayışı yoktur.
Balkon konuşmasının o çok övülen sözlerinde bile, bu ülkenin en gerçek yerlisi olanlardan, hem onları eşit haklı yurttaşlar olarak görmeyen; hem de Müslümanlar karşısında ikinci plana iten “Azınlıklar” olarak söz etmeye devam etmesi bile bu ufkun sınırlarını gösterir. Osmanlı’da bile, Tanzimat’tan sonra o “Azınlıklar” eşit haklı yurttaşlardı ve Erdoğan, Cumhuriyet Türkiye’sinin Türklüğü İslam’la tanımlayan; azınlıkları dinle ve Hıristiyanlıkla tanımlayıp birer rehineye dönüştüren kavram ve hukukunun ötesine gidemiyor.
Öte yandan yine Erdoğan’ı bu gerçek demokratik bir tarih, ulus, Ortadoğu ve vizyon açısından eleştirip muhalefet yapacak en küçük bir politik muhalefet ile bulunmamaktadır. Öcalan’ın bu konudaki küçük girişimleri bile hem henüz net değildir hem de Blok tarafından neredeyse hiç öne çıkarılmamaktadır. Hele sosyalist olduğunu söyleyen adaylar tarafından.
Bugün Kürtler, Araplar, Yahudiler, Türkler ile tanımlanmış devletlere karşı demokrasi ile, böyle tanımlamalara karşı tanımlanmış bir Demokratik Ortadoğu Cumhuriyeti açısından sorunlara yaklaşmadan hiçbir çözümün gerçekleşmeyeceği çok açık olarak ortaya çıkmaktadır.
Özetle, AKP ve Erdoğan’a bu başarıyı getiren akıllıca, uzak görüşlü, demokratik, zamana uygun bir dünya kavrayışı, politikalar, vizyonlar buna ilişkin kararlılık ve cesaret değil; aslında zamanının çok gerisinde, dar görüşlü ama Türkiye’deki bitmiş sistem içinde muazzam bir ilerleme gibi görünen politikalardır.
Çinlilerin bir sözü vardır, “bir nehrin kenarında yeterince uzun zaman oturursanız, bütün düşmanlarınızın cesetlerinin birer birer önünüzden geçtiğini görürsünüz” der. Olan biraz böyledir. 1920’lerin, 1930’ların dünyasına ait olanların, ömürlerini doldurup, bir nehrin kıyısında hiçbir şey yapmadan duran ellilerin dünyasına ait AKP ve Erdoğan’ın önünden birer birer geçmeleridir.
Bu filmde iki binlerin dünyasına ilişkin bir kavrayış vizyon ve hele cesaret hele geçmişin dersleri yoktur. Ama bizler iki binlerde yaşıyoruz.
*
Erdoğan’ın başarısında şansın da, çeşitli güçlerin belli korelasyonlarla dizilişlerinin de bir etkisi bulunmaktadır.
Örneğin Erdoğan hükümetine en büyük puanı getiren ve Arap aleminde bir yıldız gibi parlamasını sağlayan, ABD’nin Irak’ı işgal için Türkiye’yi kullanmasına hayır, aslında Erdoğan’ın değil, bugün Ergenekon davasından içeriye tıkılmış ve o sıra Amerika’ya karşı pazarlık gücünü arttırmak için Hayır’a el altından destek çıkıp yeşil ışık yapan Ordu’nun ulusalcı ve en AKP düşmanı kanadıdır. Bu el altından destek ve yönlendirme olmasaydı, o meclisten böyle bir karar çıkmazdı. Ama Erdoğan Ergenekoncu ve ulusalcılara borçlu olduğu bu Hayır’ın rantını yiyen olmuştur.
Benzer şekilde, ABD çok uzun süredir, dünyada kurmak istediği yeni düzen bakımından, dış politikasının İsrail’in elinde bir esir durumunda olmasından rahatsızdır. Dünya petrnollerinin çok büyük bir bölümünü elinde bulunduran İslam ülkeleri ve İsrail’in politikaları nedeniyle radikalleşmelere karşı, Obama ile birlikte yepyeni bir düzenleme yapmaya çalışmaktadır. İşte Erdoğan’ın gerek varlığı gerek politikaları ABD’nin bu planları ve çıkarlarıyla da tam bir uyum içindedir ve ABD tarafından desteklenmektedir. Erdoğan’ın İsrail’e karşı kimi politikaları, resmen ve görünüşte karşı çıkar görünse de ABD’nin uzun vadede çıkarlarıyla tam bir uyum içindedir ABD’nin istemem yan cebime koy diyeceği türdendir.
Ve nihayet, Erdoğan, Askeri bürokratik oligarşi içinde, eski inkar politikalarıyla hiçbir yere varılamayacağını ve her şeyin yitirilebileceğini gören ve askeri bürokratik oligarşinin imtiyazlarını ve etkisini korumak için değişmek gerektiğini savunan güçlerin zımni müttefiği olmuştur. Onların kendi içlerindeki karşı politikaların gücünü ve etkisini zayıflatma mücadelelerinin bir aracı da olmuştur. Ergenekon Tevkifatları, darbe girişimlerinin açığa çıkarılması büyük ölçüde, Askeri bürokratik Oligarşi içindeki bir iç hesaplaşmanın ve strateji değişiminin ürünüdürler. Bunlar da Erdoğan’ın ve AKP hükümetlerinin hesabına yazılmıştır.
Ne var ki şimdi bu hesaplaşmanın iyi kötü sonuna gelinmiş bulunuyor. Askeri bürokratik oligarşi içindeki inkarcı çağ dışı kalmış güçler ve stratejileri savunanlar büyük ölçüde etkisizleştirilmiş bulunuyor. Bu aynı zamanda CHP’deki değişimde de görülebilir. Askeri Bürokratik oligarşi artık Erdoğan’ı ve AKP iktidarını, ulusalcı ve inkarcı bir bakış açısından değil, en azından demokrasi açısından, yeniliklere kapalılık açısından eleştirecektir. Böylece kaybettiği yedeklerini yeniden kazanıp, AKP’yi tecrit etmenin yollarını arayacaktır.
Denebilir ki, Ergenekon tevkifatları, 28 Şubat’ın Refah’a yaptığı gençlik aşısını, CHP’ye yapmıştır. İşte Erdoğan aynı zamanda bu iç mücadelenin ve dönüşümün bir aracı işlevi gördüğünden, hiç hak etmediği bir demokratlık ve cesaret halesiyle kuşanmıştır. Ama artık bu dönüşüm, CHP’deki dönüşüm ve MHP’nin marjinalleşmesiyle, Ordu ve bürokrasi içindeki en gericilerin temizlenmesiyle tamamlanmış, bu dönüşümün rantına konma ve demokrasi mücadelesi kahramanı olma dönemi sona ermiş bulunmaktadır.
*
Ve nihayet, reformlar devrimci mücadelenin yan ürünleridirler her zaman. Bugün batı uygarlığı diye burjuvazinin hanesine yazılan politik ve sosyal hakların hepsi işçi ve devrimcilerin mücadeleleriyle kazanılmışlardır. Bugün bu mirasa konanlar o mücadeleler verilirken çözümün değil sorunun bir parçasıydılar.
Aynı şekilde önem bakımından en başta olmakla birlikte, son olarak belirtmek gerekirse, Erdoğan, 1960’lardan beri, önce işçilerin, sosyalistlerin, sonra da Kürtlerin özgürlük mücadelesinin verdiği binlerce ölünün, gördüğü on binlerce işkencenin, saymakla bitmeyecek nice görülmüş baskının bütün bunlar için sayılamayacak fedakarlıkların rantını yemektedir.
Gerillalar Türk ordusunun bütün girişimlerini boşa çıkartmasaydı ve hatta ona karşı askeri başarılar kazanmasaydı; Kürt özgürlük hareketi bütün zorluklara rağmen varlığını koruyup siyasi bir güce dönüşmeseydi, bütün bunlar karşısında inkar ve baskıya dayanan sistemin ipliği pazara çıkmasaydı, kokuşma bütün burunları sızlatmasaydı, bütün bunlar olmazdı.
İnkarcı ve baskıcı politikaları iflas ettiren ve bu iflası elle tutulur ve gözle görülür kılan bu adsız kahramanlardır. Bu kahramanların mirasını yemektedir. Ve yediği mirasın kaynağını inkar eden bir haramzade gibi konuşmaktadır.
Erdoğan “Balkon Konuşması”nda, ölen binlerce gerillaya değil; ölen nice devrimci ve demokratlara değil; Menderes’lere teşekkür ederek, sadece kendi gerici, sermayeden yana, sınırlı, soğuk savaş döneminin ötesine geçmeyen ideolojik arka planını ve sınırlı ufkunu ele vermiyor; aynı zamanda bu günkü zaferini borçlu olduğu gerçek kahramanlara haksızlık edip onların sağladığı kazanımları aslını intar eden haramzade bir mirasyedi gibi yiyor.
Ne zaman bir Balkon’dan bir başbakan çıkıp, bu gerçek kahramanlara hak ettikleri hürmeti gösterip teşekkürü eder, o zaman Türkiye, Kürdistan ve Orta Doğu’da barış ve demokrasi gelebilir.
Gerillaları terörist ve bölücü değil, baskıya karşı mücadele eden özgürlük savaşçıları olarak görmeyen; onları sonun değil, çözümün bir parçası olarak görmeyen bir politika, demokrat, cesur ve vizyoner olamaz.
Bunların hiç birinin onda olmadığını Balkon konuşması göstermektedir.
Balkon konuşması zaferde bir yenilginin ilanıdır.
*
Ancak Erdoğan ilk yenilgisini aslında seçimlerde aldı. Gerçekten demokrasi üzerinden bir kampanya yürütseydi hem MHP’yi barajın altına düşürebilir, Anayasa oylamasındaki oranı tutturabilirdi hem de Bloğun başarısını engelleyebilir; Kürdistan’da oy kaybetmeyebilir ve hatta oylarını arttırabilirdi.
Ama ideolojik şekillenmesi, ufku, programı, dayandığı sınıf zerrece demokrat, cesur ve vizyon sahibi olmadığından, dar kafalı bir gerici olarak hareket edip, ırkçı ve gerici bir söylem tutturdu. Hem de kendi konuşmalarında kasetleri önceden ilen ederek, yasa dışı yollar ve bel altından vuruşlar yaptığını itiraf edip suçüstü yakalandı.
Ve tam da bu nedenlerle, MHP’yi barajın altına itemedi, Kürdistan’da da oy oranı düştü ve Blok karşısında yenilgiye uğradı. Yani iki cephede yenildi ve yenilgisinin nedenleri tam da yukarıda sözünü ettiğimiz özelliklerdir.
Yoksa bir savaşta cephelerden birini boşlayıp sonra dönmek üzere diğerinde yenilgiyi göze almak anlaşılır bir şeydir. MHP’nin program ve söylemine sahip çıkıp, sonra sağladığı oy ile Bloğu ve Özgürlük hareketini yenmeye niyetlenmesi, yani demokrat olmaması tam da yenilgisinin nedenidir.
Ama eğer, Özgürlük hareketinin, Bloğun söylemine sahip çıkıp, bloğa gidecek oyları kazanıp Bloğu yenilgiye uğrattıktan sonra, Kazanacağı yüksek oranıyla marjinalleşmiş MHP’yi çok daha kolay yenilgiye uğratabilir ve iki cephede birden zafer kazanabilirdi.
Bunun yapmaması aptallığından değildir. Dayandığı sınıfın, şekillendiği ideolojinin ve dünya görüşünün demokrat olmamasındandır. Ve tam da bu nedenle zaferde yenilgiyi yaşamıştır.
Ve tam da bu nedenle Özgürlük Hareketi ve Bloğa da yenilgide bir zafer bahşetmiştir.
Bunu da gelecek yazıda ele alalım.
14 Haziran 2011 Salı
Demir Küçükaydın
