Sayımları devam eden milletvekili seçimlerinde her dönem olduğu gibi bu seçimlerde de başta Kürdistan olmak üzere Türkiye genelinde ihlaller yoğun bir şekilde yaşandı. En fazla ihlal polislerin ve jandarmanın 15 metre kuralına uymamasıyla yaşandı. Kürdistan’da her seçim bölgesinde polisler ve jandarmalar sandık başlarında beklediler. Emniyet güçleri oy verme işleminin ardından da sandık başlarını terk etmezken, sayımı bile kendileri yapmaya kalkıştı.
Seçim çalışmaları süresince çalışmaları her türlü yol ve yöntemle engellenmeye çalışılan Emek, Demokrasi ve Özgürlük Bloğu’nun sandık müşahitleri bir çok yerde gözaltına alındı. AKP’liler polislerin de desteğini alarak sandıklara hile karıştırmaya çalıştılar. AKP’nin ve polislerin bu uygulamaları Blok bileşenleri ve yabancı heyetler tarafından kısmen engellense de bir çok sandıkta usulsüzler had safhada yaşandı. Başta Kürdistan olmak üzere Türkiye genelinde il il, ilçe ilçe, köy köy yaşanan hak ihlalleri şöyle:
ADANA
Adana'da Almanya'dan gelen heyetten üç kişi gözaltına alındı. Heyet, gözaltına dair rapor tutacaklarını bildirmesi üzerine serbest bırakıldı ancak bütün gün boyunca takip edildi.
AĞRI
Merkeze bağlı Arap Ali Köyü'nde müşahitler jandarma tarafından hiç bir gerekçe gösterilmeden dışarı çıkartıldı.
Patnos’ta polisler sandık başlarında bekledi. Ssabah saatlerinde Kerem Şahin ve Cengiz Çıkrık İlköğretim Okulları’nda Blok müşahitleri polisler tarafından hiçbir gerekçe gösterilmeden sandıklara yanaştırılmadı. Yabancı heyet pasaportlarına el konularak uzun süre gözaltında tutuldu. Daha sonra gözlemcilerden özür dilenerek serbest bırakıldılar. Yurtören Köyü'nde ise açık oy kullanıldığı öğrenildi. Blok müşahitleri açık oy kullanılmasına itiraz ettikleri için köylüler ve jandarma tarafından saldırıya uğradılar.
Doğubayazıt’ta sabah saatlerinde Cumhuriyet ve Atatürk İlköğretim Okulları’nda polislerin sandıkların yanına oturduğu belirtildi. Blok müşahitlerinin polislere tepki göstermesi üzerine olay yerine gelen Emniyet Müdürü polislere sandıklara yanaşmamaları konusunda talimat verdi.
ANTEP
Merkezde sandık başkanları yurttaşları AKP'ye oy vermeleri için yönlendirmeye çalıştı. Şehit Kamil İlçesi Karacaoğlan Mahallesi’ndeki 2195 nolu sandık ve Saniye Temur İlköğretim Okulu, Pir Sultan Mahallesi Azize Abdülkadir Hamamcıoğlu İlköğretim Okulu’daki 2373 nolu sandıkta sandık başkanları yurttaşları yönlendirmeye çalıştı. Ayrıca polis, yabancı heyete müdahale ederek kamera ile sorguladı. Heyet daha sonra da gittikleri her yerde polis tarafından takip edildi.
ARDAHAN
Ardahan’ın Göle ilçesine bağlı en büyük köy olan Apaşen’de askeri komutan AKP’lilerle birlikte halka açık oy kullandırttı. Diğer birçok köyün de asker ablukasında olduğu öğrenildi.
Jandarma ve polis tarafından halka baskı yapıldığı gözlemlendi. Yağmuroluk köyünde seçim kurallarına aykırı bir şekilde oy kullanma işlemine bir saat önceden son verildi. Bölgede seçimi izleyen yabancı gözlemcilerin üstüne yüründü.
BATMAN
AKP Batman adayı Mehmet Şimşek bir koruma ordusu eşliğinde Petrol Mahallesi'ndeki Metin Bostan İlköğretim Okulu'da oy kullandı. Şimşek oy kullandığı sırada tüm müşahitler dışarı çıkarıldı. Duruma itiraz eden blok müşahitleri ise Şimşek'in korumaları ve polisler tarafından darp edilerek dışarı çıkarıldı. Olayda 3 müşahit çeşitli yerlerinde yaralandı. Olaya tepki gösteren halk ve müşahitlerin de aralarında bulunduğu 10 kişi gözaltına alındı.
Bağlar Mahallesi'nde Selçuklu İlköğretim Okulu'nda polisin 15 metre kuralını ihlal ederek sandık başında durması üzerine, Blok müşahitleri ile polis arasında tartışma yaşandı. Bağlar Mahallesi'nde yüzlerce seçmenin oy kullanacağı Vakıfbank İlköğretim Okulu'nun kapalı olmasından dolayı halk aynı mahalledeki Selçuklu İlköğretim Okulu'na kaydırıldı. Selçuklu İlköğretim Okulu'na giden seçmenler oy listesinde isimleri yok diye oy kullanamadı. Blok adaylarına oy vermek isteyen ancak okuma-yazması olmayan vatandaşlara örnek oy pusulaları gösteren 20’yi aşkın kişi gözaltına alındı.
BİNGÖL
Bingöl merkez Vali Güner İlköğretim Okulu'nun sandıklarının bulunduğu tüm sınıfların kapıları polisler tarafından kuşatıldı. Bingöl'de birçok bölgede AKP'nin toplu ve açık oy kullanımı için yaptığı baskılar Blok müşahitleri tarafından engellendi. Bunun üzerine AKP'liler birçok bölgede müşahitlere saldırıda bulundu. Servi YİBO'da 1051-1052-1053-1054 nolu sandıklarda görevli müşahitler ölümle tehdit edildi.
Devlet Bakanı Cevdet Yılmaz'a telefon açan Kardeşler Köyü AKP sandık görevlisinin, "Biz açık oy kullanmak istiyoruz. Bağımsız müşahitler izin vermiyor" dediği iddia edildi. Yılmaz'ın korumasının da AKP görevlisine "Kafalarını kırın atın dışarı" dediği belirtildi. Yılmaz'ın köyü Şaban'da ise karakol komutanının sandık başında oturarak tüm oyları açık kullandırdığı öğrenildi. Ilıcalar Beldesi'nin AKP'li Belediye Başkanı Gıyasettin Koçiya'nın, Uzundere İlköğretim Okulu bahçesinde oy kullanmaya gelen tüm seçmenleri kenara çekerek, AKP'ye oy verilmesi uyarısında bulunduğu öğrenildi. Öte yandan Kiğı İlçesi Kadıköy İlköğretim Okulu'nda 1021 nolu sandıkta görevli Blok müşahidi Yunus Görbey'e, Güney Ağıl Köyü Muhtarı Murat Yaman ve oğlu saldırdı. Kafasından darbe alan Görbey yaralı olarak Bingöl Devlet Hastanesi'ne kaldırıldı. AKP Bingöl Milletvekili Adayı Eşref Taş'ın doğduğu belde olan Selvi Beldesi'de AKP'lilerin ve korucuların Blok müşahitlerine saldırdığı belirtildi.
Genç İlçesi'nde Yatılı İlköğretim Bölge Okulu'nda (YİBO) Blok müşahitleri 1093 nolu sandığın bulunduğu salondan bina görevlisi olduğu belirtilen kişi tarafından zorla dışarı çıkarıldı. Yağızcan Köyü’nde bulunan tek sandıkta sandık başkanı Ali Işık gözetiminde seçmenlere açık oy kullandırıldığı iddia edildi.
Bingöl’ün Karlıova ilçesinde AKP adayı Şahin Bingöl’ün amcasının oğlu Veysi Bingöl’ün Blok’tan yana oy kullanan aşiret üyelerini ‘ölümle’ tehdit ettiği bildirildi. AKP’li adayın kardeşi Cengiz Bingöl’ün belinde silahla dolaşmasına rağmen polisin bunu görmezden geldiği görüldü. Veysi ve Cengiz Bingöl, BDP İlçe Başkanı Şemsettin Özen’i 11 Mart İlköğretim Okulu’nda polislerin yanında vurmakla tehdit etti ancak bu sırada duruma şahit olan polisler duruma müdahale etmedi.
Sancak beldesine bağlı Sudüğünü köyünde Blok müşahitlerine AKP'liler saldırdı. Yaşanan saldırıda Halim Barcadurmuş, Abdurahman Barulay, M.Emin Barulay, Habip Barulay ve Alaattin Batur yaralandı. Blok müşahitleri can güvenlikleri olmadığı nedeniyle sandıktan çekildi. Jandarma havaya ateş ederek olaya müdahale etti.
Bingöl’e bağlı Şaban Köyü'nde Jandarma komutanını sandık başında oturdu. Ayrıca Bingöl'ün merkeze bağlı bir köyünde yabancı heyetin gözü önünde muhtar bütün köy adına blok oy kullanma girişiminde bulundu. Yabancı heyet Şaban Köyü'nde hatalı sayım yapıldığını gözlemledi. Oylar yeniden sayıldı.
BİTLİS
Yoğurtyemez'de sandık başkanı yabancı heyeti zorla dışarıya çıkarırken, jandarma da heyetin gözlem yapmasını engelledi. Bitlis İmam Hatip Lisesi'nde mühürsüz sandığı fotoğraflamak isteyen heyet engellendi. 1025 numaralı sandıkta kayıtlı olan polisler 1024 numaralı sandıkta oy kullandılar. Müzik ve Yukarıkaraboy köylerinde sandık başkanları toplu oy kullandırtırken, yurttaşlara AKP'ye oy kullanmaları yönünde telkinde bulundular.
Mutki ilçesine bağlı Müzük ve Yukarı Karaboy köylerinde sandık başkanları, okuma yazma bilmeyen seçmenlere nezaret ederek oylarını AKP’ye verdirdikleri iddia edildi. Bitlis merkeze 25 km. uzaklıkta bulunan Tutu (Direktaşı) köyünde seçimlerin bitiş saati ardından sandık başkanı olan jandarma başcavuşu tüm siyasi partilerin müşahitlerini dışarı çıkararak sayımı tek başına yapacağını söyledi.
DERSİM
Pülümür’de yaşlılara aile fertlerinin eşlik etmesine izin verilmedi. Ovacık İlçesi'nde sandık başkanları yurttaşlara sürekli sorun çıkardı ve basının fotoğraf çekmesine izin vermedi.
Çemişgezik Ertuğrul Gazi Lisesinde 1006, 1007 ve 1008 nolu sandıklarda sandık başkanı kapalı oy sayımı yapacağını söyleyerek İtalya'dan gelen heyetin gözlem yapmasına izin vermedi. Mazgirt'te ise askerin sandık başında beklediği gözlemlendi. Pülümür ve Nazimiye'de ise sandık görevlilerinin yaşlıları CHP'ye oy vermeleri için yönlendirdikleri belirtildi.
DİYARBAKIR
Polisler yasal mevzuatı ihlal ederek sandık başlarında beklediler, bu duruma sandık görevlileri ise hiçbir şekilde itiraz etmedi. Polisler hal ve hareketleriyle de oy kullanmak için sırada bekleyen vatandaşlar üzerinde tedirginlik yarattılar. BDP Eşbaşkanı Filiz Koçali ile BDP Hukuk İşlerinden Sorumlu Eşbaşkan Yardımcısı Meral Danış Beştaş, Bağlar ilçesindeki Birlik Lisesi’ni dolaşırken 1267 nolu sandığın bulunduğu sınıfta polisin hukuku ihlal ederek içeride oturmasına tepki gösterdi.
Bağlar, Yahya Kemal Beyatlı Okulu’nun koridorlarında ve sandıkların bulunduğu sınıflarda çok sayıda polisin varlığı dikkat çekti. Süleyman Demirel Lisesi ve Kanuni Sultan Süleyman İlköğretim Okulu gibi birçok okula, çok sayıda polis görev yaptı. Polisler gruplar halinde, okul koridorlarında dolaştılar ve sandık mesafesini ihlal ettiler. Özellikle Süleyman Demirel Lisesi'nde polislerin sınıf kapılarından içeri bile baktıkları gözlendi. İlçede polisler eşliğinde devam eden oy kullanma işlemleri sırasında 1 blok müşahidi ile 4 seçmen gözaltına alındı. Ayrıca seçmenin oy verme işlemini gerçekleştirmeden sandık başkanın oy zarfını sandığa attığı iddia edildi.
Bismil’de bir seçmenin oy verme işlemini gerçekleştirmeden sandık başkanın oy zarfını sandığa attığı iddia edildi. Cumhuriyet İlköğretim Okulu'nda yaşanan olaya müdahale etmek isteyen Emek, Demokrasi ve Özgürlük Bloğu müşahidi ile sandık başkanı arasında tartışma çıktı. Bismil’e bağlı Sadiye Köyü'nde ise bir kişinin sandık başına oturarak tüm köylülerin yerine oy kullandığı iddia ifade edilirken bloğun kiriz masasında görev alan birçok kişi olay yerine gitti. İlçeye bağlı Aslanoğlu Köyü'nde karakol komutanın sandık başında oturduğu şikâyetleri üzerine kriz masasında bulunanlar iddiayı yerinde incelemek üzere köye gitti.
Kayapınar, Peyas Mahallesi’ndeki Şehit Öğretmen Ayşe Numan Konakçı İlköğretim Okulu'nda polisler sandığa 3-4 metreye kadar yaklaştı. Silvan, Konak Mahallesi’ndeki Silvan İlköğretim Okulu’nda polisler sandık mesafesi kuralını ihlal ederek, 1057 nolu sandığın bulunduğu sınıfın hemen önünde beklediler. Okulda oy kullanmak isteyen seçmenlerin polis tarafından aranması tepkilere neden oldu. Öte yandan Silvan'a bağlı Malaelîkê (Kazandağı) Köyü’nde seçmen kartı olmayan askerlere oy kullandırılmak istendiği ancak müşahitlerin ve sandık görevlilerin olaya müdahale ettiği öğrenildi.
Çınar ilçesine bağlı Karasungur (Geliyê Buka) köyünde bulunan 1112 ve 1114 nolu iki sandıkta, köy nüfusuna kayıtlı ancak başka illerde tarım işçiliği yapmaya gidenlerin oylarının AKP'liler tarafından kullandığı bildirildi. Diyarbakır'da başkasının yerine oy kullandıkları iddia edilen iki kişiyle birlikte haklarında arama kararı bulunduğu belirtilen toplam 12 kişi gözaltına alındı. Ayrıca çeşitli suçlardan aranan 10 kişinin de gözaltına alındığı bildirildi. Batman Yavuz Selim Mahallesi'nde de 3 kişi oy verenleri baskı altına aldıkları iddiasıyla polis tarafından gözaltına aldı.
Çınar ilçesine bağlı Çataltarla Köyü’nde oy vermeye giden Uğur Coşar, AKP'liler tarafından tehdit edildiğini söyledi. Sandık başına gittiğinde orada bulunan AKP'liler tarafından dışarı çıkarıldığını belirten Coşar, "Bana 'imzanı at çek git' dediler. Direndim ancak izin vermediler sandık başından geri döndüm" dedi. Yarımkaş Köyü’nde ise Sandık Kurulu Başkanı Seyit Adnan Diri ve köy muhtarının köydeki vatandaşlar yerine oy kullandıkları, Dişlibaşak köyünde ise köy muhtarının okuma yazma bilmeyen seçmenlerin yerine AKP adına oy kullandığı iddia edildi.
Merkez Yenişehir İlçesi'ne bağlı Dökmetaş (Karakilis) Köyü'nde Dökmetaş İlköğretim Okulu'nda askerler sınıflara girerek sandık başında bekledi. Köylüler, askerlere tepki gösterdi. Uzun süre yaşanan arbede sırasında yurttaşlar cep telefonu ile askerlerin sınıfta oturduğunu belgelerken, askerler telefonla çekim yapan yurttaşlara müdahale etmek istedi, ancak yurttaşlar çekime devam ederek, yaşanan ihlali belgeledi.
Bismil İlçesi'ne bağlı Tepe Beldesi'ne bağlı Tepecik Köyü'ndeTuran Güneş ve Sedat Güneş'in de içerisinde bulunduğu çok sayıda korucu, Blok müşahitlerini tehdit etti. Olayı incelemek üzere köye giden BDP Diyarbakır İl yöneticisi avukat Serkan Akbaş'ın da içinde bulunduğu heyet korucuların saldırısına uğradı. Saldırıda bloğun müşahidi İlyas Karagöz ağır yaralandı. Karagöz, Bismil Devlet Hastanesi'ne kaldırıldı. Korucular köye gelen BDP’lilerin önünü keserek silahla tehdit etti ve araçlarını taşladı.
Çermik'e bağlı Xelilan Köyü'nde sandık başkanının AKP'ye oy verilmesi yönünde yurttaşları yönlendirdiği iddia edildi. Kurudağ Köyü'nde Blok müşahidi Hıdır Aygün, jandarma tarafından gözaltına alındı. Cihan Haber Ajansı muhabiri olduklarını iddia eden, ancak basın kartlarında isim ve soyadları el yazısı ile yazılan kişilerin sınıflarda beklediği ortaya çıktı. Merkez Bağlar İlçesi'nin Bağcılar Mahallesi'nde bulunan Karacadağ İlköğretim Okulu'nda sınıfta bekleyen Deniz Saybaş adlı kişiden şüphelenen blok görevlileri, söz konusu kişinin kim olduğunu sorunca Cihan Haber Ajansı muhabiri olduğunu söyledi. Basın kartını göstermesini isteyen blok görevlilerine kart gösteren kişinin, gösterdiği kartın Cihan Haber Ajansı'na ait olduğu ve kimlik bilgilerinin el yazısı ile yazılmış olduğu görüldü. Söz konusu kişinin yanında kamera veya makinenin bulunmaması nedeniyle şüphelenen blok çalışanları, Deniz Saybaş adlı kişiyi dışarı çıkarttı
Diyarbakır'da yapılan seçimlerde oy vermeye gelen 69 kişi, çeşitli suçlardan arandıkları gerekçesiyle gözaltına alındı. Diyarbakır Merkez Kayapınar İlçesi'ne bağlı Huzurevleri Mahallesi'nde bulunan Cemil Serhatlı İlköğretim Okulu'na gelerek 1192 nolu sandıkta mükerrer oy kullanan ve bölgede geçici görev ile bulundukları öğrenilen 22 çevik kuvvet polisi ile ilgili tutulmak istenen tutanak, AKP'li olduğu öne sürülen sandık başkanı tarafından imzalanmadı.
Yenişehir'e bağlı İlbaş Köyü'nde köy ağası olduğu belirtilen Sıddık Kaymak'ın, sandık başkanı Selahattin Tunç'a saldırdığı öne sürüldü. Edinilen bilgilere göre köydeki bütün oyları kullanmak isteyen köy ağası Kaymak ile buna izin vermeyen sandık başkanı arasında tartışma çıktı. Tartışmanın büyümesinin üzerine köy ağası Kaymak, sandık başkanı Tunç ile Blok müşahidi Mehmet Çakan'a saldırdı. Saldırının ardından Tunç ve Çakan çeşitli yerlerinden yaralanırken, olay yerine gelen jandarma önlem aldı.
Merkez Sur İlçesi'nde Emek Demokrasi ve Özgürlük Bloğu'nun Süleyman Nazif İlköğretim Okulu'nda müşahitlik yapan Süleyman Turgut Burhal gözaltına alındı. Gözaltına alınma gerekçesi öğrenilemeyen Burhal, il emniyet müdürlüğüne götürüldü. Diyarbakır Merkez Bağlar İlçesi'ndeki Hürriyet İlköğretim Okulu'nda AKP meclis üyesi bir kadının gençlerden ve yaşlılardan oluşan bir gruba "AKP'ye oy kullanın" iddiaları gençler arasında gerginliği tırmandırdı. Bunun üzerine Hürriyet İlköğretim Okulu'na giden Blok adayı Nursel Aydoğan, adı öğrenilmeyen AKP meclis üyesiyle ile görüşerek, yurttaşların duyduğu rahatsızlığı iletti.
Öte yandan Yahya İlköğretim Okulu'nda ise, polislerin bir sandık başkanına "3'ten sonra oy sayımı için sınıflara gireceğiz" dediği iddia edildi.
ERZURUM
‘Seçim güvenliği’ için 4 bin asker ve polisin görevlendirildiği Erzurum’da, oyunu kullanmak isteyen 5 kişi, sandık başında bekleyen polisler tarafından gözaltına alındı. İsimleri öğrenilemeyen söz konusu kişilerin değişik suçlardan arandıkları için gözaltına alındıkları ileri sürüldü. Erzurum Merkez Emniyet Müdürü'nün tehditleri sonucunda Fransa'dan gelen heyet Erzurum'dan ayrılmak zorunda kaldı.
HAKKARİ
Bağlar Mahallesi'nde Hacı Salih Şen İlköğretim Okulu'nda bir polisin sandık başında ve koridorlarda kamera çekimi yapması seçmenlerin tepkisine neden oldu. Blok adayı Selahattin Demirtaş’ın olay yerine gelmesinin ardından polis dışarı çıkarıldı. AKP Hakkari il binası önünde seçim kampanyası süresince asılan flamaların ise YSK'nin seçim yasağına rağmen hala asılı olması dikkat çekti. Hakkari merkezde AKP'liler sahte oy pusulaları ile oy kullanmaya çalıştılar ancak müşahitler ve yabancı heyet tarafından engellendiler.
Yüksekova; Atatürk İlköğretim Okulu'ndaki sandıklarda polisin kamera ile oy kullanan seçmenleri çekerek psikolojik baskı uyguladığı ileri sürüldü. 50. Yıl İlköğretim Okulu'ndaki polislerin ise, bağımsızlara ait gözlemci ve müşahitleri dışarı çıkardığı bildirildi. Öte yandan Yüksekova Lisesi 1054 no'lu sandıkta sandık başkanının Yeşil Kart ile oy kullanmak isteyen seçmenleri engellediği belirtildi. Bloğun Hakkari Bağımsız Milletvekili Adayı Adil Kurt ve BDP İlçe Başkanı Osman Dara'nın sandık başkanı Faruk Duran'a Yeşil Kart'ın resmi evrak olduğu, üzerinde TC. Kimlik No'su bulunduğu ve neden oy kullandırılmadığını sorması üzerine, Duran, “Gidin şikayet edin" diye cevap verdi. Hakkari Merkez Bağlar Mahallesi'nde Hacı Salih Şen İlköğretim Okulu'nda bir müşahit gözaltına alındı.
IĞDIR
Aralık ilçesine bağlı Gödek köyünde ilçedeki AKPliler tarafından ilçe başkanına saldırıda bulunuldu.
İSTANBUL
Üsküdar’ki Sokullu Mehmet Paşa İlköğretim Okulu’nda sandık başına kadar giden polise, Kürt öğrenci seçmenler tepki gösterdi. Başakşehir İlçesi'ndeki Nurettin Toğçuoğlu İlköğretim Okulu'nda AKP'nin seçim çalışması kapsamında evlere dağıttığı örnek oy pusulasını zarfa koymak isteyen Doğan Aydoğan adlı bir kişi Blok müşahidi Siyamend Elçeoğlu tarafından görüldü. Elçeoğlu, Aydoğan'ın fotoğrafını çekerek polise hakkında tutanak tutmasını istedi. Elçeoğlu'nun telefonundaki fotoğrafı silen polis, olayın olduğu kattaki müşahit ve kat görevlilerini de okuldan dışarı çıkarmak istedi. Ardından Aydoğan'ın ifadesini alan polisler kendisini serbest bıraktı. Bu arada benzer işlemleri yapmak isteyen 4 kişinin daha Aydoğan'ın yakalanması üzerine okulu terk ettikleri görüldü.
Ümraniye İlçesi'nde okuma yazması olmayan Hayran Aybi adında yaşlı bir kadın oy kullanmak için gittiği Esenşehir Mahallesi İnanç Türkeş İlköğretim Okulu'nda sandık başkanından yardım istediğini, sandık başkanının da oy kullanması sırasında kadına CHP'ye mühür vurarak, yardım ettiği iddia edildi. Bunun üzerine yönlendirildiğini söyleyerek sandık başkanına kızan Aybi'nin, "Ben oyumu Sebahat Tuncel'e vereceğim" dediği öğrenildi. Sandık başkanı, Aybi'nin itirazlarına rağmen mührü basması üzerine yaşlı kadına müşahitler yardım etti.
İstanbul Zeytinburnu'nda Ayhan Şahenk İlköğretim Okulu'nda görevli 3'ü müşahit olmak üzere 5 kişi askerlik sorunu nedeniyle polislerce gözaltına alındı. Esenler ve Gaziosmanpaşa ilçelerinde 2 kişi, Beyoğlu'nda ise Blok müşahidi 2 kişi okullarda gözaltına alındı. Gözaltına alınan iki müşahidin okuma yazma bilmeyen yaşlı bir kadına oy kullanacağı sınıfı bulması konusunda yardımcı olmalarından dolayı "seçmeni yönlendirdikleri" iddiasıyla gözaltına alındığı öğrenildi. Sultanbeyli İlçesi'nde bulunan Ahmet Yesevi İmam Hatip Lisesi, Battal Gazi Kız Meslek Lisesi, Abdurrahman Gazi Hasan Ali Yücel İlköğretim Okulu, Akşemsettin İlköğretim Okulu ve Orhangazi Zübeyde Hanım İlköğretim Okulu'nda toplam 6 müşahit gözaltına alındı.
Esenyurt'ta Cezmi Caniş, Abdulselam Yavuz, Rıfat Bilmez, İzzet Erkan ve ismi öğrenilemeyen bir kişi ile ayrıca 5 kişi daha arandıkları gerekçesiyle gözaltına alındı. Bağcılar'da 65 yaşında bir kadın, Kemalpaşa İlköğretim Okulu'nda cebinde örnek oy pusulası bulunduğu için gözaltına alındı. Sultanbeyli İlçesi'nde Cumhuriyet ve Ahmet Yesevi İlköğretim kullarında görevli olan müşahitler Tamer Mertoğlu ve Çetin Yıldız ile üzerlerinde örnek oy pusulası bulunan Barış Boz ve M. Emin Kaplan gözaltına alındı. Fatih’e bağlı Yedikule Anadolu Lisesi usulsüz oy kullanan 3 resmi polisin suçüstü yakalanırken, Sefaköy İnönü Mahallesinde de oylarını kulanmak üzere Alaattin Keykubat İlk öğretim okuluna gelen, okuma yazama bilmeyen 20 Kürt kadınının oy kullanmalarının engellendiği haberi geldi. Seçim kayıtlarına göre sözkonusu kadınlar Demokrat Parti tarafından sandık görevlisi gösterilmiş. Bağcılar Sefaköy’de okuma yazma bilmeyen 20 Kürt kadının alakaları olmadığı halde Demokrat Partiden görevli gösterildikleri ve oy kullanmalarının engellendiği ortaya çıktı.
İZMİR
Bayraklı'da Kaymakam Özgür Azer Kurak İlköğretim Okulu'nda AKP'li müşahidin mükerrer oy kullandığı tespit edildi. Okuldaki 1229 nolu sandıkta meydana gelen olayda CHP'lilerin AKP'li müşahidin mükerrer oy kullandığını tespit etmesi üzerine tutanak tutuldu. İzmir Çınarlı’da AKP’ye ‘Evet’ mührü basılmış hazır oy pusulalarıyla dolu ’35 AC 9019’ plakalı bir araç yakalandı. Araç sürücüsü hakkında işlem başlatıldı. Cumhuriyet Mahallesi Atatürk İlköğretim Okulu'nda polis, ismi öğrenilemeyen bir genci "şüpheli" olduğu gerekçesiyle gözaltına aldı. Buca'da Blok müşahitleri polis zoruyla dışarıya çıkartıldı. Yeşiltepe Mahallesi'nde okur-yazarı olmayan seçmenlere sandık başkanının yanlış yer göstererek, oy kullanmalarını sağladığı bildirildi. Çiğli'de okur-yazarlığı olmayan yaşlı bir kadına sandık görevlileri AKP'yi işaret ederek oy kullandırmak istedi.
Torbalı'ya 'seçim ihlalleri’ni gözlemlemek amacıyla giden İHD İzmir Şube Yöneticileri, polis tarafından engellendi. Bir süre gözaltında tutulan İHD’liler daha sonra serbest brakıldı. İzmir 1. ve 2. Bölgede blok adaylarının seçim müşahitliğini yapan toplam 14 kişi çeşitli gerekçelerle gözaltına alındı. Müşahitlerin polis merkezlerine ifadeleri alınmak üzere sevk edildiği öğrenildi.
KARS
Yabancı heyet Sarıkamış da polisin yoğun baskısını gözlemledi. Köylerin birçoğunda muhtarlar halkı AKP'lilere oy vermeleri yönünde baskıya maruz bıraktı. Kars merkezde sandık başında bekleyen polisler gözlemcilerin uyarılarıyla dışarı çıkarıldı.
KOCAELİ-BURSA
Gebze İlçesi'nde oy kullanan 2 kişi, Bursa'da da Sedat Demir adlı bir yurttaş gözaltına alındı.
KONYA
Konya’da Blok müşahitlerinin Zafer İlköğretim Okulu, Anadolu Teknik Lisesi, Kurtuluş İlköğretim Okulu, Dumlupınar Lisesi ve daha bir çok okulda sandıklara yaklaştırılmadığı öğrenildi. Cihanbeyli ilçesine bağlı Yeniceoba Beldesi’nde Mehmet Zeki Kart İ.Ö.O’da 1147 nolu sandık başkanı ve görevlileri AKP lehine oy kullanacak seçmenler için oy pusulasını dışarı çıkartıp oy kullandırdı. Buna karşın bacağında 47 dikiş bulunan bir seçmen için her türlü zorluk çıkartıldı ve oy kullandırılmadı. Duruma tepki gösteren seçmenler okul önünde toplandı. Okula gelen jandarma Blok müşahitlerini dışarı çıkardı.
MARDİN
Mardin merkezde bazı okullarda sandık başkanları seçmenlere, "Eğer Müslümansanız bu partiye oy vereceksiniz" diyerek, AKP'ye oy toplamaya çalıştı. Bazı okulların önünde ise AKP rozeti olan kişiler yurttaşlara baskı yapmaya çalıştı. Kızıltepe ilçesinde polisler ellerinde telsizlerle oy kullanılacak salonları dolaştılar. Vatan İlköğretim Okulu, Yatılı Bölge İlköğretim Okulu, İstiklal İlköğretim Okulu, Anadolu Lisesi, Cumhuriyet İlköğretim Okulu ve Mehmetçik İlköğretim Okulu başta olmak üzere ilçedeki hiçbir okulda polis 15 metre kuralına uymadı ve sandık başında bekledi.
Yeşilli ilçesinde müşahitlere yönelik polis baskısı yapıldığı iddia edildi. Gül Mahallesi'nde oyunu kullanmak isteyen bir yurttaş ile sandık başkanı arasında yaşanan gerginlik üzerine mahalleye giden BDP Yeşilli İlçe Başkanı Hasan Tekin polis müdahalesine maruz kaldı. Tekin'in üzerine yürüyen polisler, tehdit etti. Yaşanan gerginliğin ardından bağımsız adayların müşahidi Veysi Tekin gözaltına alındı. Nusaybin ilçesinde bazı okullarda seçim ihlallerle başladı. Birçok yerde polisin 15 metre mesafeyi ihlal ederek sandıkların bulunduğu salonun önünde durduğu gözlendi. Zaman zaman polisler ile müşahitler arasında tartışmalar yaşandı.f
Derik İlçesi'nde oy sayımının bitmesine kısa bir süre kala polisler sandıkların bulunduğu odalara girmeye başladı. Namık Kemal İlköğretim Okulu'nda polise tepki gösteren bir kişi gözaltına alındı. Mardin Merkez'de 15 metre mesafesini ihlal eden polisler, yabancı heyetin itirazı üzerine uzaklaştı.
MALATYA
Kimi okullarda polislerin sandıklara yasayı ihlal ederek yaklaştıkları bildirildi. Arapgir ilçesine bağlı Bacalı köyünde karakol komutanının halkı Blok adayı Kani Şavata'ya oy vermemeleri yönünde tehdit ettiği ifade edildi. Bloğun oy oranının yoğun olduğu Kürecik bölgesinde ise CHP'li muhtarların kapılarına ve duvarlarına aklınızı başınıza alın şeklinde yazılar yazılarak CHP'liler blok çalışanlarına karşı kışkırtılıyorlar. Blok adayı Gani Rüzgar Şavata ile ESP'nin desteklediği bağımsız aday Ayhan Yener'in Elmalı ilköğretim okulunda görevli müşahitleri yaşanan hukuksuzluklara itiraz edince sandık başkanı jandarmayı arayarak müşahitlerin gözaltına alınmasına neden oldu.
MERSİN
Mersin’de polisler sık sık 15 metre sınırını ihlal etti. Bu ihlale ilişkin bilgiler daha çok Tarsuk ilçesinden geldi. Öte yandan Kürtlerin çoğunlukta yaşadığı Akdeniz İlçesinde, oy kullanma işlemi başladığı saatten itibaren, havada polis helikopterleri alçak uçuş yaptı. Çevik kuvvet polisleri Mersin kent merkezinde bulunan ve özellikle Kürtlerin yaşadığı belde ve mahallelerde bulunan okul önlerinde panzer ve tomalarla beklediler.
Özellikle Tarsus’da kentin her yerinde yoğun bir polis ablukası gözlendi. Blok adayı Ertuğrul Kürkçü, Tarsus’ta 4 okulu ziyaret ettiklerini, 4 okulda da çok yoğun bir polis varlığının olduğunu ve tümünün de 15 metre kuralını ihlal ettiğini gözlemlediklerini söyledi. Blok bileşenleri ve avukatların uyarılarına polisinler “bize böyle emir verildi” şeklinde yanıt verdi. Blok üyeleri yaşanan ihlalleri aktardığı İlçe Seçim Kurulu polisin bu uygulamasının normal olduğunu söyledi. Öte yandan polisler, Blok Adayı Kürkçü’nün de oy kullanacağı Mersin kent merkezinde bulunan Tevfik Sırrı Gür Lisesi’nin bahçesinde bulunan enstitü binası içinde 15-20 kamera ile ‘bilgi işlem merkezi’ kurdu. Polisin, bilgisayarlarla donattıkları enstitü binasının önüne kurdukları barikatlar dikkat çekerken, bazı yurttaşlar, bina içinde çevik kuvvet polislerinin de konuşlandığını ifade ettiler.
Mersin Tevfik Sırrı Gür Lisesi’nde Blok müşahidi Serhat Arı, oy vermek için gittiği Zeki Sabah İlköğretim Okulu’nda, oy verme işleminin ardından polisler tarafından gözaltına alındı. Gözaltı gerekçesi öğrenilemeyen Arı’nın İl Emniyet Müdürlüğü’nü götürüldüğü öğrenildi.
AKP Mersin Milletvekili Adayı Zafer Çağlayan, Tevfik Sırrı Gür Lisesi’nde oy kullanırken kabinde zarfın üzerine ‘Evet’ mührü bastı. Fakat daha sonra sandık yetkilileri tarafından AKP’li adaya yeni bir zarf verildi ve Çağlayan pusulasını bu zarfa koyarak oy kullandı.
Sayımlar sırasında kentte Kürt nüfusun ağırlıkta yaşadığı mahalleler yoğun bir şekilde polis takviye edildi. Kentte farklı bölgelerde şu ana dek gözaltına alınan kişi sayısının 4 olduğu da edinilen bilgiler arasında. Kürtlerin yoğun olarak yaşadığı Şevketsümer, Demirtaş, Güneş, Hal, Siteler ve daha birçok mahallede polis helikopterleri alçaktan uçuş yaparak, sokaklarda bekleyişini sürdüren kitleleri görüntüledi. Şevketsümer Mahallesi’nde bulunan Hatice Uluğ İlköğretim Okulu’nda, oy verme işleminin bitmesiyle birlikte okulun etrafı polisler tarafından sarıldı. Bunun üzerine okulun önünde toplanan yüzlerce seçmen polislere tepki gösterdi. Benzeri görüntülerin, kentin Kürt ağırlıklı diğer birçok mahallesinde de yaşandığı öğrenildi.
MUŞ
Muş'ta polisler silahlarıyla oy kullandı. Varto İlçesi'nde okul önlerinde yoğun önlemler alan polisler Gümgüm Mahallesi'nde bulunan Cumhuriyet İlköğretim Okulu girişinde oy kullanmaya gelen vatandaşları üst aramasından geçirdi. Üst aramasına tepki gösteren Varto Belediye Başkanı Gülşen Değer ve Blok adayı Sırrı Sakık ile polisler arasında tartışma yaşandı. Tartışma nedeniyle üst aramalara ara veren polisler daha sonra tekrar üst araması yapmaya başladı. Polisler, vatandaşların silah taşıyabilecekleri gerekçesi ile arama yaptıklarını belirttiler.
Varto Atatürk İlköğretim Okulu'nda okul önünde bulunan çevik kuvvet polislerinin sandıkta oy kullanmasının ardından ikinci bir sandıkta da oy kullanmak istemelerine Blok müşahitleri itiraz etti. BDP seçim komisyonu Yüksek Seçim Kurulu'na giderek şikayette bulundu.
Kanada'dan gelen heyet özel harekat polisi tarafından Muş yolunda durduruldu ve aracı aramak istedi. Heyet polisin izni olmadığından arama yapılmasına izin vermedi. Polis heyetin kimlik bilgilerini aldı.
SAKARYA
Bloğun Sakarya adayı Hüseyin Tanas'ın seçim bölgesinde müşahitler sandık başkanları tarafından sınıflara alınmadı.
SİİRT
Siirt'te oy kullanma işleminin başlamasının ardından 18 Mart İlköğretim Okulu'na gelerek oylarını kullanan iki kişi belirlenemeyen bir nedenle gözaltına alınarak emniyet müdürlüğüne götürüldü. Ekindüzü Köyü'nde oy kullanımı engellendi ve bir kişinin kişi herkesin yerine oy kullanmak istedi, duruma blok müşahitleri müdahale etti. Pervari İlçesi'ne bağlı Düğümcüler Köyü'nde (Gunde Best) 1033 ve 1034 numaralı sandıkların bulunduğu sınıfta askerler silahları ile sandık başlarında beklediler. Buradaki yabancı heyet de zorla dışarı çıkarıldı ve askerler ile heyet arasında tartışma yaşandı.
Eruh, Sarıgül Mahallesi’nde Fatih İlköğretim Okulu'na oy kullanmak için gelen Narin Ertan ve Kadri Ertan, yanlarında örnek oy pusulası taşıdıkları gerekçesiyle gözaltına alınarak, emniyet müdürlüğüne götürüldü. Siirt’te okul önlerinde bekleyen halk ile polisler arasında zaman zaman tartışmalar yaşandı. Özellikle Blok oylarının fazla çıkması beklenen okulların önünde oylarına sahip çıkmak için bekleyen vatandaşlara karşı polisler sık sık, "dağılın" anonsunu yaptı. Merkez Ulus, Fatih ve Cumhuriyet Mahallelerinde kurulan sandıklarda polislerin sandık başında beklediği görülürken, Çevik Ersin Temel İlköğretim Okulu'nda ise oy kullanan bir kadın gözaltına alındı.
Korucuların yoğunlukta olduğu merkeze bağlı Meydandere (Boşi) Köyü'nde Blok adayı Gültan Kışanak'ın müşahitleri dışarı çıkarıldı.
Eruh İlçesi'nde sabah saatlerinde oyunu kullanan 2 kişi polisler tarafından gözaltına alınırken, ifadeleri alındıktan sonra serbest bırakıldı. İlçeye bağlı Yokuşlu (Meylana) Köyü Muhtarı Methi Aslan'ın müşahitlerin itirazına rağmen oyların tamamını açık kullandırdığı öğrenildi. Şirvan İlçesi'ne bağlı Zımzık Köyü'nde ise, ismi öğrenilmeyen bir kişinin köyde bulunan 140 seçmenin oyunu tek başına kullandığı bildirildi. Pervari İlçesi'nde ise AKP 3. sıra milletvekili adayı Bayram Kızılay'ın köyü Ekindüzi'nde (Ertıvın) karakol komutanı ve muhtarın seçmenlerin oyunu kullanmasını engelledi. Karakol komutanı ve muhtarın oyları kendi gözetimlerinde kullandıracaklarını söylediği, köylülerin ise bunu kabul etmediği bildirildi.
Şirvan İlçesi’nde bir kişi tek başına 140 oy kullandı. İlçedeki okul önlerinde seçim sonuçlarını bekleyen yurttaşlarla polis arasında ise sık sık gerginlik yaşanıyor. Sadece muhtar, bir çavuş ve 9-10 kişinin bulunduğu Koçerler ve Kırktepe köyünün 1003 nolu sandığından 75 oy kullanıldığı kaydedildi. Danimarka'dan gelen heyet Siirt Merkez'de bulunan Ayyıldız ilköğretim Okulu'na gittiğinde polis pasaportlarına el koyarak okula girişlerini engelledi. Heyete polis hakaret ederek sözlü tacizde bulundu. Fransa heyetinin gözlemlerine göre Eruh Yokuşlu köyünde muhtar açık oy kullandırdı.
ŞIRNAK
Okul bahçelerinde ve koridorlarında resmi ve sivil polisler sık sık yer ihlalinde bulundu. Gazetecilerin görüntü almaları polisler tarafından engellendi. Başağaç (Mendikera) Köyü'nde seçim yasaklarına rağmen AKP'nin bayrak ve flamalarının sökülmediği görüldü. Öte yandan Başağaç İlköğretim Okulu'nda oy işlemleri sırasında jandarmanın sandık başında beklediği bildirildi. Yabancı heyet Şırnak merkez ve Güçlükonak İlçesi'nde birçok bölgeye giremedi. Irak'tan gelen 5 TC vatandaşının oy kullanmaları engellendi. Güçlükonak Lisesi 1003 numaralı sandıkta da listeye 20'ye yakın ekleme yapıldığı tespit edildi.
İdil'e bağlı Aksoy (Memolan) köyünde bulunan 1055 ve 1056 numaralı sandıkları ile Alakamış (Eleqemş) köyündeki 1057 ve 1058 numaralı sandıklarda korucuların sandık başkanının itirazına rağmen toplu oy kullandığı öğrenildi. Sandık başkanının ihbarı üzerine Seçim İzleme Komisyonu köye gitti. Cizre İlçesi'nde İmam Hatip Lisesi'ndeki sandık başkanlarının birisinin oylarınızı AKP'ye verin şeklinde yönlendirme yaptığı iddia edildi. Cizre'nin Derbacya (Kurumcu) Köyü'nde askerlerin halkı AKP'ye oy verin yönünde baskı yaptığı bildirildi. Ferisiyê (Yakacık) Köyü'nde bazı AKP yandaşlarının AKP'ye köy olarak açık oy kullanmaya zorladıkları fakat köylülerin buna karşı çıktıkları belirtildi. Uludere Atatürk İlköğretim Okulu'nda sandıklara el koyan polisler, sayımı kendileri yapmaya çalıştı.. Okul önüne gelen halkın tepkisi üzerine polisler okuldan çıkarıldı.
TEKİRDAĞ
Tekirdağ merkezde blok müşahidi ile 2 kişi ve Çorlu İlçesi'nde 25 olmak üzere 27 kişi, haklarında arama ve yakalama kararı bulundukları gerekçesiyle sandık başında polisler tarafından gözaltına alındı.
URFA
Suruç’ta Diyanet Vakfı aracının AKP’li sandık görevlilerini görev yerlerine götürdüğü öğrenildi. Blok adayı İbrahim Binici, Suruç’un Boztepe Köyü Boztepe ilköğretim okulunda sandık yanında bulunan polislere salondan ayrılmaları gerektiğini belirti. Binici köyden ayrıldıktan sonra iki polis Suruç Devlet Hastanesi’ne başvurarak, Binici tarafından tokatlandıkları, yanındakiler tarafından ise dövüldüklerini ileri sürülerek rapor aldılar. Siverek'in Bejik Köyü'nde Jandarma tarafından yurttaşlara baskı yapıldı. Uzunziyaret Köyü'nde de bir kişi bütün köy adına oy kullanmaya kalkıştı.
VAN
Sabah erken saatlerde oy kullanılan okullarda sivil ve resmi polislerin koridorlarda beklediği, birçok polisin ise sandık başlarına kadar gittiği görüldü. Bostaniçi Beldesi'ndeki Bostaniçi İlköğretim Okulu'nda seçmenler teker teker üst aramasından geçirilerek içeri alındı. Blok müşahitleri birçok yerde polislerin sandıklara fazla yaklaşmasına itiraz etti. İtirazlar polis ile müşahitler arasında gerginliklere neden oldu. Polisler birçok yerde müşahitleri sandık başına almadı.
Bahçesaray İlçesi'nde kaymakam yabancı gözlemcilerin okullara girişini engelledi ve bu kapsamda polis telsizlerinden anons geçirtti. Ayrıca Van merkezde müşahitler dövüldü ve gözaltılar yaşandı. Gürpınar İlçesi'nde müşahitlerin sandık başlarına gitmelerine izin verilmemesi nedeniyle avukatlar ve seçim kriz masasındaki görevliler yetkililerle görüştü. BDP Gürpınar İlçe Başkanı Metin Öner ve yöneticileri, ilçe kaymakamı ile sorunun giderilmesi için görüştüler. Yapılan görüşmenin ardından kaymakam bütün okullara haber vererek, gelen müşahitlerin içeri alınması talimatı verdi. Seçim
Erciş İlçesi'nde birçok okulda saat 08.00'a kadar sandık başkanları ve müşahitler bulunmasına rağmen, polisler "Müşahit ve sandık başkanları hazır değil" gerekçesini öne sürerek, oy kullanılmasına müsaade etmedi. Oy kullanma işlemi için sabah saat 07.00 gibi okullara akın eden birçok vatandaş oy kullanma işlemi başlamadığı için geri dönmek zorunda kaldı. Pınarlı Köyü'nde sandık başkanının okuma yazma bilmeyen seçmenlere pusulada AKP'nin yerini göstererek, "Buraya oy kullanacaksınız" demesi üzerine müşahitler Müslüm Çeber ve Mevlüt Cebeci itirazda bulundu. İtiraz üzerine, sandık başkanı okuma yazması olmayan seçmen için düzenlediği pusulayı cebine koyarak, "Bunu ben kendim için kullanacağım" dedi. Müşahitlerin "Hayır onu yırtmak zorundasın" tepkisi üzerine çıkan tartışma sonucu jandarma olaya müdahale ederek sandık başkanı hakkında tutanak tutmak yerine müşahitler hakkında tutanak tuttu.
Van merkezde oy kullanma işlemlerinin gerçekleştirildiği tüm okullarda bulundurulan çok sayıda polis en ufak tartışmanın sonucunda bile, "Seçim güvenliği"ni gerekçe göstererek çok sayıda kişiyi gözaltına aldı. Oy kullanma işleminin başladığı saatlerden itibaren çeşitli gerekçelerle toplam 15 kişinin gözaltına alındığı kaydedildi. Oy kullanma işleminin bitimine dakikalar kala birçok okulun bahçesine çevik kuvvet ekipleri ve robocoplar yerleştirildi. Bahçesaray’da yabancı gözlemcilerin okullara girişi kaymakam tarafından engellendi. Grup anons edilerek hiçbir okula alınmadı. Köylerde jandarmanın yoğun baskısı gözlemlendi. Gözlemcilerin iki köye girişi engellenerek gözaltına alınmakla tehdit edildiler. Çatak ilçesinde okul bahçelerinde polis panzerleri konuşlandırıldı.
YALOVA
Yalova'da Blok müşahitlerine sandık başkanları tarafından çeşitli engellemelerin yapıldığı ve sandık başkanlarının oy pusulasında AKP 'yi işaretleme konusunda bazı seçmenlere baskı yaptığı belirtildi.