13 Ekim 2011 Perşembe

Büyük Tutsak Takası

İsrail hükümeti, 5 yıldır Filistinli grupların elinde olan er Gilad Şalit’in evine dönebilmesi için 1027 Filistinli tutsağı serbest bırakıyor.

İsrail ile Gazze Şeridi’ne hakim olan HAMAS, 5 yıldır esir olan Gilad Şalit’in serbest bırakılması karşılığında İsrail cezaevlerindeki 1027 Filistinli tutuklunun özgürlüğüne kavuşması konusunda anlaştı. Anlaşmaya göre, İsrail ilk etapta 280’i müebbete mahkum 450 Filistinli serbest bırakılacak. Şalit’in evine varmasıyla diğer mahkumlar özgürlüğüne kavuşacak.
 
İsrailli asker Gilad Şalit tam beş yıl sonra evine dönmeye hazırlanıyor. İsrail hükümeti, Şalit’in ailesine dönmesi için iki kez HAMAS’la savaşa girdi ancak her ikisinde de başarısız oldu. HAMAS, ellerinde tuttukları Şalit’i tek bir şartla serbet bırakacaklarını açıklıyordu. O şart da İsrail cezaevlerindeki Filistinli tutukluların serbest bırakılmasıydı. Beş yıl boyunca kapalı kapılar ardından bu madde üzerinde müzakereler yürütülüyordu. Bu sırada Şalit’in ailesi ve arkadaşları, Şalit’in sağsalim evine dönmesi için Başbakanlık binası önünde çadırlar kurdu.

‘Yapılabilecek en iyi anlaşma’

 
Son olarak bir Mısırlı ile bir Alman arabulucu, İsrail ile HAMAS’ın ortak noktada buluşmasını sağladı. Arabulucular, taraflara Şalit’e karşılık en az 280’i ömür boyu ceza almış ve 27’si kadın olmak üzere 1027 Filistinli tutuklunun özgürlüklerine kavuşmasını teklif etti. Bu öneri İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu tarafından bakanlar kuruluna sunuldu. Netanyahu yaptığı açıklamada arabulucuların teklifini zor da olsa kabul ettiklerini duyurdu. 


Netanyahu, “Esir takası anlaşmasına onay vermek zor bir karardı. Gilad Şalit, önümüzdeki günlerde İsrail’de olacak” dedi. Netanyahu, “Anlaşma, (geçtiğimiz) Perşembe günü gerçekleşti. Bugün (önceki gün) ise son imzalar atıldı” dedi. İsrail Başbakanı, söz konusu takas anlaşmasının, Filistili grupların saldırılarında yaşamlarını yitirenlerin ailelerini rahatsız edeceğini çok iyi bildiğini belirtirken, “Bazen zor ve acılı kararlar vermek gerekir. Bu da onlardan biri. Gilad Şalit anlaşmasını şimdi yapmasaydık, bir daha yapamayabilirdik. Yapılabilecek en iyi anlaşma...” dedi.

Filistin’de kutlama

 
HAMAS tarafı ise küçük detaylar dışında anlaşmaya imza koydu. HAMAS’ın Siyasi Büro Başkanı Halid Meşal, 450 esirin iki hafta içerisinde, geri kalan 550 esirin ise 2 ay sonra serbest bırakılacağını kaydetti. Meşal, “Anlaşma kapsamında 1000 erkek ve 27 kadın esir serbest bırakılacak” dedi.

 
Anlaşmanın sağlanmasının duyulması üzerine hem İsrail’de hem de Gazze Şeridi ve Batı Şeria’da kutlamalar yapıldı. Gazze ve Batı Şeria’da sokaklara dökülen binlerce Filistinli sloganlar ve şarkılarla kutlama gösterileri yaptı. Şimdi cezaevlerindeki yakınlarına kavuşmayı uman onbinlerce Filistinli, salıverilecek tutsakların isimlerinin açıklanmasını bekliyor.

 
Henüz liste resmi olarak açıklanmasa da bazı kaynaklar serbest bırakılacak tutsaklar arasında Filistin Kurtuluş Örgütü Genel Sekreteri Ahmed Saadat ve Filistin’de popüler bir isim olan ve birçok çevre tarafından Mahmud Abbas’ın halefi olarak gösterilen Mervan Barguti’nin de olduğunu iddia ederken İsrailli yetkililer bu bilgileri yalanladı. Saadat ve Barguti gibi birçok üst düzey Filistinli yetkilinin listeye eklenmesi için gizli pazarlıkların sürdüğü bildiriliyor.

‘HAMAS zafer kazandı’

 
İsrail basını yapılan anlaşmayla HAMAS’ın büyük bir zafer kazandığını belirterek “Gazze’deki HAMAS rejiminin Şalit anlaşmasından önemli ölçüde güçlenmiş çıkacağı; Filistin sokaklarında ve Arap-Müslüman dünyasında da desteğini artıracağı” yorumunu yaptı. 

 
Uzlaşma üzerine yapılan değerlendirmelerde son dönemde izole olan HAMAS’ın bu anlaşmayla yeniden itibarını yükselteceği ve anlaşmanın en kârlı tarafı olduğu belirtilirken, İsrail hükümetinin de hem uzun zamandır iç politikada başını ağrıtan bir sorundan kurtulduğu hem de Mübarek rejiminin devrilmesinin ardından Mısır ile bozulan ilişkilerini kısmen de olsa tamir etme arayışı içinde olduğu şeklinde yorumlar yapılıyor.

 
Ancak İsrail-Filistin anlaşmasının Ortadoğu sorunun çözümünde doğrudan bir etki yapması beklenmiyor ancak tıkanmış olan barış görüşmelerinin yeniden başlaması için gösterilen uluslararası çabalar için olumlu bir ortam yaratması mümkün olduğu belirtiliyor.

Hiç yorum yok: