 | Katalonya anayasasının 29.maddesine göre Özerk Hükümet bir Parlamento, Özerk Hükümet Başkanı, Yürütme Kurulu yani Hükümetten oluşur. |
Parlamento Katalonya halkını temsil eder ve yasama gücünü uygular, bütçeyi onaylar, siyasi ve hükümet fiilini teşvik ve kontrol eder. Türkiye’deki Demokratik Özerklik tartışmalarına bilimsel bir boyut katabilmek amacıyla İspanya’daki özerk bölgelerden biri olan Katalonya’nın anayasasının ikinci bölümünü yayınlıyoruz. Böylesi bir somut belge üzerinden yapılacak tartışmaların daha verimli geçeceği umuduyla, anayasanın çevrilmesinde emeği geçenlere teşekkür ederiz:
Madde 17
1.Ülke içi sağlık meseleleriyle ilgili temel mevzuatı geliştirmek ve uygulamak Katalonya Özerk Hükümet’in sorumluluğundadır.
2.Sosyal Güvenlikle ilgili olarak, aşağıdaki konuları yerine getirmek Katalonya Özerk Hükümet’in sorumluluğundadır:
a) Sosyal Güvenliğin ekonomik organizasyonunu oluşturan yasalar hariç Devletin temel mevzuatını geliştirmek ve uygulamak. b) Sosyal Güvenliğin belirtilen ekonomik organizasyonunu yönetmek.
3.Özerk Hükümet ecza ürünleri üzerine Devlet mevzuatının uygulanması için de sorumludur.
4.Katalonya Özerk Hükümet’i sınırları içerisinde bu amaçlar için yukarıda belirtilen tüm hizmetlerle bağlantılı konuları düzenleyebilir ve yönetebilir ve Sağlık ve Sosyal Güvenlik konularıyla bağlantılı kurumlar, organizasyonlar ve vakıfları teftiş eder. Devlet kendisine bu Madde’de yer alan görev ve güçlerini uygulayabilme olanağı sunan inceleme olanaklarını kendisi için saklı tutar.
5.Katalonya Özerk Hükümet’i Sağlık ve Sosyal Güvenlik meselelerinin tüm dahil olanların ve yasalara göre kurulacak İşçi Sendikaları ve İşveren Derneklerinin demokratik katılım kriterlerinde ön görebilecek güçlerin uygulanmasını uyarlar.
Madde 18
Yargının yönetimi, askeri yargı hariç, ile ilgili olarak bu Özerk Hükümet’in sorumluluğundadır:
1.Yargının Organik Yasalarının ve Yargı Genel Konseyinin Devlet Hükümetine tanıdığı veya verdiği tüm güçleri uygulamak.
2.Katalonya yargı kurumlarının ayrım sınırlarını oluşturmak ve her birinin sandalye sayısını belirlemek.
3.Yaygın yasanın ve geleneksel mahkemelerin organizasyonuna ve yargıçlarının ve yargının Organik Yasası uyarınca tüm vakalarda mahkemelerin oluşturulmasına katkıda bulunmak.
Madde 19
Barselona içerisindeki mevcut Mahkemelerin birleşeceği Katalonya Yüksek Yargı Mahkemesi kendi sınırları içerisindeki alandaki yargı kurumunu oluşturur ve bu mahkemedeki tüm yargısal başvurular bu Mevzuat uyarınca ve Anayasa’nın 152. Maddesi’ne göre görülür.
Madde 20
1.Katalonya’daki yargı yetkilileri aşağıdaki konulara bakar:
a) Yeniden inceleme ve Katalan Sivil Yasası ile ilgili Yüksek Mahkeme’ye yapılan başvurular da dahil her konu ve derecedeki tüm sivil davalar. b) Yeniden inceleme ve Yüksek Mahkeme’ye yapılan başvurular hariç her konu ve derecedeki cezai ve sosyal davalar. c) Mevzuatın Özerk Bölge Toplumunu ilgilendirdiği konularda kanunlar Yürütme Kurulu yani Hükümet veya Özerk Hükümet Yönetimi tarafından karara bağlandığı her konu ve derecedeki idari davalar ve kanunlar Katalonya’daki Devlet Yönetimi tarafından verildiği ilk başvurular. d) Katalonya’daki farkı yargı organları arasındaki yargısal sorunlarda. e) Tapu Sicil Kaydına erişmesi gereken spesifik olarak Katalan yasasına atıfta bulunan belgelerin sınıflandırılması ile ilgili başvurular.
2.Uygun olması durumunda diğer konularda başvuru Anayasa Mahkemesi’ne yapılabilir. Bu tarz başvurular Yüksek Mahkeme veya Devlet Yasasına göre yeniden inceleme başvuruları da dahil uygun olan diğer başvuruları da kapsar. Anayasa Mahkemesi Katalan Mahkemeleri ve İspanya’nın geri kalanın bölgelerindeki mahkemelerin güç ve yargı yetkisini etkileyecek sorunlarına ilişkin anlaşmazlıkları da çözer.
Madde 21
1.Katalonya Yüksek Mahkemesi Başkanı, Yargı Genel Kurulu tarafından önerildikten sonra Kral tarafından atanır. Özerk Hükümet Başkanı Resmi Gazete’de böylesi herhangi bir randevunun yayınlanması emrini verir.
2.Katalonya Yüksek Mahkemesi’nin mahkemelerin, yargıçların ve sekreterlerinin atanması Yargı Genel Kurulu’nun organik yasalarında belirlenen şekilde gerçekleştirilir.
Madde 22
Özerk Hükümet’in talebi üzerine yetkili kurumlar Yargı Organik Yasası uyarınca Katalonya Yargı Yönetimi hizmetindeki Mahkemeler, Yargıçlar, Yargı Sekreterleri ve diğer görevlilere ilişkin boş kadroları doldurmak için halk yarışması ve sınavları düzenler.
Madde 23
1.Katalonya Yargı Yönetimi hizmetindeki Mahkemeler, Yargıçlar, Yargı Sekreterleri ve diğer görevlilere ilişkin boş kadroları doldurmak için halk yarışması ve sınavlar Yargı Genel Kurulu ve Yargı Organik Yasalarında belirtildiği şekilde yapılır. Katalan yasasına ilişkin özel bilgiler tercih sebebi olur. Hiçbir koşul altında temel noktalarda istisna yapılamaz.
2.General yasalar uyarınca Cumhuriyet Savcılığı’nın düzenlenmesi ve yürütülmesi yalnızca Devletin sorumluluğundadır.
Madde 24
1.Devlet yasaları uyarınca kamu noterleri ile Tapu Sicil ve Ticari Siciller, Özerk Hükümet tarafından atanacaktır. Noterlik gibi kadro adayları ister Katalonya sınırları içerisinde ister İspanya’nın diğer yerlerinde bu işi icra ediyor olsun eşit olarak görülecektir. Yarışma ve sınavlarda Katalan yasasına ilişkin özel bilgi kıstas olacaktır. Hiçbir koşul altında temel noktalarda istisna yapılamaz.
2.Özerk Hükümet bu Mevzuatın 18. Maddesi’nin 2. paragrafının uygulanmasından doğan hükümleri uyarlamak için Tapu Sicil ve Ticari Sicillerin sınırlarını sabitleme faaliyetlerine katılır. Devlet yasasının hükümleri uyarınca Özerk Hükümet noterin yetki sınırları ve noterlerin sayısına ilişkin sınırları belirleme sürecine de katılır.
Madde 25
1.Yukarıdaki Maddelerde ve bu Mevzuatın diğer maddelerinde değinilen tüm güçler Katalonya sınırlarına atıfta bulunuyor şekilde anlaşılacaktır.
2.Yargı yetkisinin kullanmasıyla ilgili olarak Özerk Hükümet davaya uygun olarak yasama gücü, düzenlemeler yapma ve inceleme de dahil yürütme yetkisine sahiptir. Bu Mevzuatın 11. Maddesinde beyan edilen atıflar veya diğer hükümlerinin benzer özelliği olması durumunda uygulama Devletin geliştirdiği yasamadaki kanunlar ve düzenlemelere tabi olacaktır.
3.Katalonya Özerk Hükümet’i organizasyonunda bu Mevzuatla kendisine atfedilen işlevleri yerine getirebilmek uygun hizmetleri içerir.
Madde 26
1.Yalnızca Özerk Hükümet’in yargı yetkisine giren konularda, Katalan yasası Katalonya sınırları içerisinde diğer yasalara tercih edilir.
2.İlgili konuda Katalan yasasının olmaması durumunda, Devlet yasası bütünleyici temelde uygulanır. 3.Medeni yasanın belirlenmesinde, Devlet Katalan medeni yasasının normlarına riayet eder.
Madde 27
1.Yalnızca Özerk Hükümet’in yargı yetkisine giren yönetim ve hizmet hükümleri Özerk Yönetim Toplumu mutabakatlarıyla sonuçlandırılabilir. Bu mutabakatlar Katalonya Parlamentosu tarafından onaylanmalı ve “Cort Generals”a iletilmelidir ve bu bildirimden otuz gün sonra yürürlüğe girer, belirtilen süre içerisinde mahkeme gönderilen konusunun içeriği temelinde aynı fikirde olmazsa, mutabakatın bir işbirliği olarak mutabakat bu Madde’nin ikinci paragrafından belirtilen sürece tabi tutulur.
2.“Corts Generals”ın öncelikli yetkiyi aldığında diğer Özerk Yönetim Topluluklarıyla da mutabakat iş birliği kurabilir.
3.Katalonya Özerk Hükümet’i bu Mevzuata göre şu ana kadar belirtilen yetki alanlarını etkileyen konulara ilişkin uluslararası sözleşme ve anlaşmaların uygulanması için gerekli tedbirleri alır.
4.Katalanca diğer bölgeler ve toplulukların mirası olduğundan, akademik ve kültürel kurumların yapabileceği bağlantı ve yazışmalara ek olarak, böylesi özerk alanların olduğu ve böylesi toplulukları bulunduğu yerlerde böylesi sözleşme veya anlaşmalar Devletle muhtemel kültürel ilişki kuracağından Özerk Hükümet Hükümet’ten sonuca varması talebinde bulunabilir ve, gerekli durumlarda, yetki için “Corts Generals”a başvurabilir. 5.Özerk Hükümet sözleşme ve anlaşmaların sonucu hakkında ve şu ana kadar kendi çıkarını etkilendiğinden Gümrük mevzuatı kanunları hakkında da bilgilendirilir.
Madde 28
1.Özerk Hükümet Hükümet’ten bu Mevzuat’ta öngörülmeyen güçlerinin aktarılmasını veya havale edilmesi talebinde bulunabilir.
2.Özerk Hükümet ayrıca “Corts Generals”dan yalnızca Devletin yargı yetkisine giren konularda çerçeve yasanın Anayasa’nın 150. maddesinin 1. paragrafına göre böylesi yasaların geliştirilmesine ilişkin yasama gücünün açıkça Özerk Hükümet’e verilmesini de talep edebilir.
3.Yukarıda belirtilen talepler ve spesifik durumlarda Özerk Hükümet’in hangi kurumunun yetkilendirileceği veya görev alacağına ilişkin yetki Katalonya Parlamentosuna verilmiştir.
BÖLÜM İKİ: Özerk Hükümet
Madde 29
1.Özerk Hükümet bir Parlamento, Özerk Hükümet Başkanı, Yürütme Kurulu yani Hükümetten oluşur. 2.Anayasa ve bu Mevzuat uyarınca bu kurumların çalışmasını Katalonya yasaları düzenler.
Kısım I Parlamento
Madde 30
1.Parlamento Katalonya halkını temsil eder ve yasama gücünü uygular, bütçeyi onaylar, siyasi ve hükümet fiilini teşvik ve kontrol eder ve Anayasa ve bu Mevzuat uyarınca Parlamento’nun onaylayacağı yasa ve Anayasa ile kendisine sunulan diğer güçleri yetkileri uygular.
2.Parlamento dokunulmazdır.
3.Parlamento binası Barselona kentindedir fakat yasalarda belirtilen durumlar ve ifade edilen şekilde diğer kentlerde de oturum gerçekleştirebilir.
Madde 31
1.Parlamentonun onaylayacağı seçim yasasına göre Parlamento evrensel, özgür, eşit, doğrudan ve gizli oy esasına göre dört yıllık dönem için seçilir. Seçim sistemi nispi temsil olur ve Katalonya bölgesindeki tüm alanların eşit temsilini de olanaklı kılar.
2.Katalonya Parlamentosu üyeleri görevlerini yerine getirirken verecekleri oylar ve görüşlerinden dolayı dokunulmazdır.
Parlamento üyeleri seçili bulundukları süre boyunca suç işlerken yakalanmadığı sürece Katalonya sınırları içerisinde işledikleri suçlardan dolayı gözaltına alınmaz ve tutuklanmaz. Parlamento üyelerinin iddianamesi, gözaltına alınması, sorgulanması ve yargılanması konusundaki kararlar her türlü durumda Katalonya Yüksek Yargı Mahkemesi’nin sorumluluğundadır. Katalonya bölgesi dışında yaşanacak cezai sorumlulukta Devlet Anayasa Mahkemesi’nin Suç Birimi önünde aynı koşullar gerekir. 3.Milletvekilleri zorunlu buyruklarla sınırlandırılmaz.
Madde 32
1.Parlamentoda bir Başkan, bir Başkanlık Konseyi ve Daimi Komite olur. Parlamento’nun resmi kuralları bileşimini ve seçimini düzenler.
2.Parlamento faaliyetlerini genel oturumlar ve komiteler şeklinde yürütür. Daimi komiteler yasama süresince birleşik oturumun görüş bildirme ve onaylama çağrısına zarar vermeden yasalar oluşturabilir ve onaylayabilir.
3.Resmi kurallar Parlamento’da Grup oluşturmak için gerekli minimum milletvekili sayısını, bunların yasama sürecine müdahale biçimini ve komite sözcülerinin işlevlerini belirler, Parlamentodaki gruplar üye sayılarının oranına göre tüm komitelerde yer alır.
4.Parlamento olağan ve olağanüstü oturumlar şeklinde toplanır. Olağanüstü oturum çağrısı Daimi Komite’nin kabul etmesi veya Milletvekillerinin dörtte birinin talebi veya resmi kurallarla belirlenecek sayıda Parlamento Grubunun talebi ile Başkan tarafından yapılır. Parlamento Özerk Hükümet Başkanı’nın talebiyle de olağanüstü oturumlar gerçekleştirir.
5.Hem birleşik oturumda hem de komitelerde alınan kararların geçerli olması için, bu kararların meclis üyelerinin çoğunluğunun katıldığı yasal toplantılarda ve yasalar ve parlamento resmi kuralları yeter sayısı için daha fazla kişiyi gerektirmediği durumlarda toplantıya katılanların çoğunluğunun kabul etmesi ve onaylaması gerekmektedir.
6.Yasa yapma hakkı Milletvekilleri, Yürütme Kurulu yani Hükümetin ve Katalan yasasınca oluşturulacak kurallarla Katalonya sınırlarındaki belediye üstü alanları temsil eden siyasal oluşumlardadır. Katalonya Parlamentosuna yasa teklifi sunma ile ilgili popüler inisiyatif Anayasa’nın 87.3. Maddesinde sunulan organik yasa hükümleri uyarınca Parlamento tarafından yasa ile düzenlenecektir.
Madde 33
1.Katalonya Parlamentosu yasama güç ve yetkisini yasa taslakları hazırlayarak kullanır. Bu yetki “Cort Generals” tarafından beklenmedik durumlarda Devlet Hükümeti’ne yetki aktarımıyla ilgili Anayasa’nın 82, 83 ve 84. Maddelerinde belirtilen koşullarda Yürütme Kuruluna yani Hükümete aktarılabilir. 2.Katalonya yasaları çıkarıldıktan sonraki on beş günlük süre içerisinde Resmi Gazete’de yayınlanması emrini verecek olan Özerk Hükümet Başkanı tarafından Kral adına ilan edilir. Yasalar Resmi Gazete’de yayınlandıkları gün yürürlüğe girer. Resmi İspanyolca versiyonu Özerk Hükümet tarafından hazırlanır.
Madde 34
Aşağıdaki hususlar da Katalonya Parlamentosu’nun sorumluluğundadır:
1.Özerk Hükümet’i, Senato’da temsil edecek senatörleri atamak. Bu atamalar Parlamento’daki her grubun milletvekillerinin sayısal oranında katılımla ve bu amaçla yapılan özel oturumda yapılır. Bu Madde hükümlerine göre atanacak senatörler Katalonya Parlamentosu’nun üyesi olmalıdır ve milletvekillikleri sona erdiğinde Anayasa’nın bu konudaki koşullarının dışında senatörlük görevleri sona erer.
2.Kanun tasarıları Parlamento Başkanlık Konseyi’ne sunulmalıdır ve bu taslakları savunmakla sorumlu maksimum üç Parlamento Üyesi aday gösterilmeli.
3.Devlet Hükümetinden kanun tasarısını kabul etmesini talep etmek.
4.Anayasaya uygun olmayan durumlarla ilgili başvuru yapmak ve Anayasanın 161. Maddesinin c) paragrafının 1. noktasında atıfta bulunulan anlaşmazlıklarda Anayasa Mahkemesi önüne çıkmak.
Madde 35
Parlamento Anayasanın 54. Maddesiyle sağlanan kuruma zarar vermeden ve onunla koordinasyon içerisinde insanların temel hakları ve kamu özgürlüklerini savunmak ve bu bağlamda Özerk Hükümet’in yönetim aktivitelerini teftiş edebilecek bir Ombudsman atayabilir. Bu organizasyonu ve ombudsmanın rolünü Katalonya yasası oluşturacak.
Kısım II Başkan Madde 36
1.Başkan Parlamento tarafından ve üyeleri arasından seçilir ve Kral tarafından atanır.
2.Özerk Hükümet Başkanı Yürütme Kurulu yani Hükümetin fiilini yönetir ve koordine eder ve Özerk Hükümet’in en büyük organını ve Katalonya’daki Devletin normal organını temsil eder.
3.Başkan yürütmeye ilişkin işlevlerini geçici süreyle Meclis üyelerinden birisine verebilir.
4.Başkan siyasi olarak her durumda Parlamentoya hesap verebilir durumda olur.
5.Katalonya yasası Başkanın seçilme biçimi, kendisinin kişisel statüsü ve yetkilerini belirler.
Kısım III Yürütme Kurulu yani Hükümet
Madde 37
1.Yürütme ve idari işlevlerle yönetim organı olarak Kurul oluşumunu, atama, üyelerinin kovulması ve yetkilerine ilişkin statü ve tarzını belirleyecek Katalonya yasası ile düzenlenir.
2.Kurul her bir Meclis üyesinin kendi bölümünün işletilmesine ilişkin doğrudan sorumluluğuna zarar vermeden siyasi açıdan Parlamentoya karşı bir bütün olarak sorumludur.
3.Kurulun binası Barselona kentindedir ve yerinden yönetim yetkiyi dağıtma ve işlevlerin koordinasyon kriterleri temelinde kurumları, hizmetleri ve bağlı bulunanları Katalonya’nın farklı yerleşim yerlerinde oluşturulabilir.
4.Hükümetin Yürütme Kurulu ve Özerk Hükümet’in Yönetiminden çıkan tüm yasalar, düzenlemeler ve kanunların Resmi Gazete’de basılması gerekir. Kararların bu şekilde basılması Özerk Hükümet’in tüm kuralların ve yasalarının geçerliliği ve yürürlüğe girmesi için yeterli olur. İspanya’nın Resmi Gazetesi’ndeki basımıyla ilgili Devlet kanununda ne belirtiliyorsa ona bağlı kalınır.
Madde 38
Özerk Hükümet’in Başkanı ve Meclis üyeleri Parlamento üyeleri seçili bulundukları süre boyunca suç işlerken yakalanmadığı sürece Katalonya sınırları içerisinde işledikleri suçlardan dolayı gözaltına alınmaz ve tutuklanmaz. Bu kişilerin iddianamesi, gözaltına alınması, sorgulanması ve yargılanması konusundaki kararlar her türlü durumda Katalonya Yüksek Yargı Mahkemesinin sorumluluğundadır. Katalonya bölgesi dışında yaşanacak cezai sorumlulukta Devlet Anayasa Mahkemesi’nin Suç Birimi önünde aynı koşullar gerekir.
Madde 39
Kurul Anayasaya uygun olmayan durumlarla ilgili başvuru yapabilir. Kendi inisiyatifleri veya Parlamentonun izni alınarak Anayasanın 161. Maddesinin c) paragrafının 1. noktasında atıfta bulunulan anlaşmazlıklarda Anayasa Mahkemesi önüne çıkabilir.
Kısım IV Özerk Hükümet üzerindeki kontrolü uygulamak
Madde 40
1.Katalonya yasaları idari yasa başvurularından muaf olacak ve anayasaya uygunlukları açısından sadece Anayasa Mahkemesinin kontrolüne tabi olacak.
2.İdari yasa yetkisi ile ilgili başvurular kanunlara ve mutabakatlara ve Özerk Hükümet’in yürütme ve idari kurumlarınca yapılan yasalara karşı yapılabilir.
Madde 41
Önceki Maddenin 1. paragrafındaki hükümlere zarar vermeden, Katalonya yasası Katalan Parlamentosunda görüşülme ve onaylama için ele alınan Hükümet’in veya hükümet dışı yasa tekliflerinin bu Mevzuata uygunluğu ile ilgili, işlevi yasalarla belirlenerek, görüş bildirecek bir danışma birimi oluşturup, bu organın işlevini denetler. Özerk Hükümet’in Yürütme Kurulu’nun yani Hükümetinin veya Katalonya Parlamentosu’nun anayasaya uygun olmayan kararlarıyla ilgili başvuruyu sunmanın ön koşulu belirtilen organın tavsiyesi ile olur.
Madde 42
Bu vesileyle Anayasanın 136. Maddesi ve 153. Maddesinin d) paragrafına zarar vermeden Katalonya Emekli Sandığı kurulur.
Bu kurumun organizasyonunu Katalonya yasası düzenler ve Özerk Hükümet’in hesap geçerliliği için güvencesi, kuralları ve prosedürlerini oluşturur. Bu yasa onay için Parlamentoya sunulmalıdır.
BİTTİ
Madde 17
1.Ülke içi sağlık meseleleriyle ilgili temel mevzuatı geliştirmek ve uygulamak Katalonya Özerk Hükümet’in sorumluluğundadır.
2.Sosyal Güvenlikle ilgili olarak, aşağıdaki konuları yerine getirmek Katalonya Özerk Hükümet’in sorumluluğundadır:
a) Sosyal Güvenliğin ekonomik organizasyonunu oluşturan yasalar hariç Devletin temel mevzuatını geliştirmek ve uygulamak. b) Sosyal Güvenliğin belirtilen ekonomik organizasyonunu yönetmek.
3.Özerk Hükümet ecza ürünleri üzerine Devlet mevzuatının uygulanması için de sorumludur.
4.Katalonya Özerk Hükümet’i sınırları içerisinde bu amaçlar için yukarıda belirtilen tüm hizmetlerle bağlantılı konuları düzenleyebilir ve yönetebilir ve Sağlık ve Sosyal Güvenlik konularıyla bağlantılı kurumlar, organizasyonlar ve vakıfları teftiş eder. Devlet kendisine bu Madde’de yer alan görev ve güçlerini uygulayabilme olanağı sunan inceleme olanaklarını kendisi için saklı tutar.
5.Katalonya Özerk Hükümet’i Sağlık ve Sosyal Güvenlik meselelerinin tüm dahil olanların ve yasalara göre kurulacak İşçi Sendikaları ve İşveren Derneklerinin demokratik katılım kriterlerinde ön görebilecek güçlerin uygulanmasını uyarlar.
Madde 18
Yargının yönetimi, askeri yargı hariç, ile ilgili olarak bu Özerk Hükümet’in sorumluluğundadır:
1.Yargının Organik Yasalarının ve Yargı Genel Konseyinin Devlet Hükümetine tanıdığı veya verdiği tüm güçleri uygulamak.
2.Katalonya yargı kurumlarının ayrım sınırlarını oluşturmak ve her birinin sandalye sayısını belirlemek.
3.Yaygın yasanın ve geleneksel mahkemelerin organizasyonuna ve yargıçlarının ve yargının Organik Yasası uyarınca tüm vakalarda mahkemelerin oluşturulmasına katkıda bulunmak.
Madde 19
Barselona içerisindeki mevcut Mahkemelerin birleşeceği Katalonya Yüksek Yargı Mahkemesi kendi sınırları içerisindeki alandaki yargı kurumunu oluşturur ve bu mahkemedeki tüm yargısal başvurular bu Mevzuat uyarınca ve Anayasa’nın 152. Maddesi’ne göre görülür.
Madde 20
1.Katalonya’daki yargı yetkilileri aşağıdaki konulara bakar:
a) Yeniden inceleme ve Katalan Sivil Yasası ile ilgili Yüksek Mahkeme’ye yapılan başvurular da dahil her konu ve derecedeki tüm sivil davalar. b) Yeniden inceleme ve Yüksek Mahkeme’ye yapılan başvurular hariç her konu ve derecedeki cezai ve sosyal davalar. c) Mevzuatın Özerk Bölge Toplumunu ilgilendirdiği konularda kanunlar Yürütme Kurulu yani Hükümet veya Özerk Hükümet Yönetimi tarafından karara bağlandığı her konu ve derecedeki idari davalar ve kanunlar Katalonya’daki Devlet Yönetimi tarafından verildiği ilk başvurular. d) Katalonya’daki farkı yargı organları arasındaki yargısal sorunlarda. e) Tapu Sicil Kaydına erişmesi gereken spesifik olarak Katalan yasasına atıfta bulunan belgelerin sınıflandırılması ile ilgili başvurular.
2.Uygun olması durumunda diğer konularda başvuru Anayasa Mahkemesi’ne yapılabilir. Bu tarz başvurular Yüksek Mahkeme veya Devlet Yasasına göre yeniden inceleme başvuruları da dahil uygun olan diğer başvuruları da kapsar. Anayasa Mahkemesi Katalan Mahkemeleri ve İspanya’nın geri kalanın bölgelerindeki mahkemelerin güç ve yargı yetkisini etkileyecek sorunlarına ilişkin anlaşmazlıkları da çözer.
Madde 21
1.Katalonya Yüksek Mahkemesi Başkanı, Yargı Genel Kurulu tarafından önerildikten sonra Kral tarafından atanır. Özerk Hükümet Başkanı Resmi Gazete’de böylesi herhangi bir randevunun yayınlanması emrini verir.
2.Katalonya Yüksek Mahkemesi’nin mahkemelerin, yargıçların ve sekreterlerinin atanması Yargı Genel Kurulu’nun organik yasalarında belirlenen şekilde gerçekleştirilir.
Madde 22
Özerk Hükümet’in talebi üzerine yetkili kurumlar Yargı Organik Yasası uyarınca Katalonya Yargı Yönetimi hizmetindeki Mahkemeler, Yargıçlar, Yargı Sekreterleri ve diğer görevlilere ilişkin boş kadroları doldurmak için halk yarışması ve sınavları düzenler.
Madde 23
1.Katalonya Yargı Yönetimi hizmetindeki Mahkemeler, Yargıçlar, Yargı Sekreterleri ve diğer görevlilere ilişkin boş kadroları doldurmak için halk yarışması ve sınavlar Yargı Genel Kurulu ve Yargı Organik Yasalarında belirtildiği şekilde yapılır. Katalan yasasına ilişkin özel bilgiler tercih sebebi olur. Hiçbir koşul altında temel noktalarda istisna yapılamaz.
2.General yasalar uyarınca Cumhuriyet Savcılığı’nın düzenlenmesi ve yürütülmesi yalnızca Devletin sorumluluğundadır.
Madde 24
1.Devlet yasaları uyarınca kamu noterleri ile Tapu Sicil ve Ticari Siciller, Özerk Hükümet tarafından atanacaktır. Noterlik gibi kadro adayları ister Katalonya sınırları içerisinde ister İspanya’nın diğer yerlerinde bu işi icra ediyor olsun eşit olarak görülecektir. Yarışma ve sınavlarda Katalan yasasına ilişkin özel bilgi kıstas olacaktır. Hiçbir koşul altında temel noktalarda istisna yapılamaz.
2.Özerk Hükümet bu Mevzuatın 18. Maddesi’nin 2. paragrafının uygulanmasından doğan hükümleri uyarlamak için Tapu Sicil ve Ticari Sicillerin sınırlarını sabitleme faaliyetlerine katılır. Devlet yasasının hükümleri uyarınca Özerk Hükümet noterin yetki sınırları ve noterlerin sayısına ilişkin sınırları belirleme sürecine de katılır.
Madde 25
1.Yukarıdaki Maddelerde ve bu Mevzuatın diğer maddelerinde değinilen tüm güçler Katalonya sınırlarına atıfta bulunuyor şekilde anlaşılacaktır.
2.Yargı yetkisinin kullanmasıyla ilgili olarak Özerk Hükümet davaya uygun olarak yasama gücü, düzenlemeler yapma ve inceleme de dahil yürütme yetkisine sahiptir. Bu Mevzuatın 11. Maddesinde beyan edilen atıflar veya diğer hükümlerinin benzer özelliği olması durumunda uygulama Devletin geliştirdiği yasamadaki kanunlar ve düzenlemelere tabi olacaktır.
3.Katalonya Özerk Hükümet’i organizasyonunda bu Mevzuatla kendisine atfedilen işlevleri yerine getirebilmek uygun hizmetleri içerir.
Madde 26
1.Yalnızca Özerk Hükümet’in yargı yetkisine giren konularda, Katalan yasası Katalonya sınırları içerisinde diğer yasalara tercih edilir.
2.İlgili konuda Katalan yasasının olmaması durumunda, Devlet yasası bütünleyici temelde uygulanır. 3.Medeni yasanın belirlenmesinde, Devlet Katalan medeni yasasının normlarına riayet eder.
Madde 27
1.Yalnızca Özerk Hükümet’in yargı yetkisine giren yönetim ve hizmet hükümleri Özerk Yönetim Toplumu mutabakatlarıyla sonuçlandırılabilir. Bu mutabakatlar Katalonya Parlamentosu tarafından onaylanmalı ve “Cort Generals”a iletilmelidir ve bu bildirimden otuz gün sonra yürürlüğe girer, belirtilen süre içerisinde mahkeme gönderilen konusunun içeriği temelinde aynı fikirde olmazsa, mutabakatın bir işbirliği olarak mutabakat bu Madde’nin ikinci paragrafından belirtilen sürece tabi tutulur.
2.“Corts Generals”ın öncelikli yetkiyi aldığında diğer Özerk Yönetim Topluluklarıyla da mutabakat iş birliği kurabilir.
3.Katalonya Özerk Hükümet’i bu Mevzuata göre şu ana kadar belirtilen yetki alanlarını etkileyen konulara ilişkin uluslararası sözleşme ve anlaşmaların uygulanması için gerekli tedbirleri alır.
4.Katalanca diğer bölgeler ve toplulukların mirası olduğundan, akademik ve kültürel kurumların yapabileceği bağlantı ve yazışmalara ek olarak, böylesi özerk alanların olduğu ve böylesi toplulukları bulunduğu yerlerde böylesi sözleşme veya anlaşmalar Devletle muhtemel kültürel ilişki kuracağından Özerk Hükümet Hükümet’ten sonuca varması talebinde bulunabilir ve, gerekli durumlarda, yetki için “Corts Generals”a başvurabilir. 5.Özerk Hükümet sözleşme ve anlaşmaların sonucu hakkında ve şu ana kadar kendi çıkarını etkilendiğinden Gümrük mevzuatı kanunları hakkında da bilgilendirilir.
Madde 28
1.Özerk Hükümet Hükümet’ten bu Mevzuat’ta öngörülmeyen güçlerinin aktarılmasını veya havale edilmesi talebinde bulunabilir.
2.Özerk Hükümet ayrıca “Corts Generals”dan yalnızca Devletin yargı yetkisine giren konularda çerçeve yasanın Anayasa’nın 150. maddesinin 1. paragrafına göre böylesi yasaların geliştirilmesine ilişkin yasama gücünün açıkça Özerk Hükümet’e verilmesini de talep edebilir.
3.Yukarıda belirtilen talepler ve spesifik durumlarda Özerk Hükümet’in hangi kurumunun yetkilendirileceği veya görev alacağına ilişkin yetki Katalonya Parlamentosuna verilmiştir.
BÖLÜM İKİ: Özerk Hükümet
Madde 29
1.Özerk Hükümet bir Parlamento, Özerk Hükümet Başkanı, Yürütme Kurulu yani Hükümetten oluşur. 2.Anayasa ve bu Mevzuat uyarınca bu kurumların çalışmasını Katalonya yasaları düzenler.
Kısım I Parlamento
Madde 30
1.Parlamento Katalonya halkını temsil eder ve yasama gücünü uygular, bütçeyi onaylar, siyasi ve hükümet fiilini teşvik ve kontrol eder ve Anayasa ve bu Mevzuat uyarınca Parlamento’nun onaylayacağı yasa ve Anayasa ile kendisine sunulan diğer güçleri yetkileri uygular.
2.Parlamento dokunulmazdır.
3.Parlamento binası Barselona kentindedir fakat yasalarda belirtilen durumlar ve ifade edilen şekilde diğer kentlerde de oturum gerçekleştirebilir.
Madde 31
1.Parlamentonun onaylayacağı seçim yasasına göre Parlamento evrensel, özgür, eşit, doğrudan ve gizli oy esasına göre dört yıllık dönem için seçilir. Seçim sistemi nispi temsil olur ve Katalonya bölgesindeki tüm alanların eşit temsilini de olanaklı kılar.
2.Katalonya Parlamentosu üyeleri görevlerini yerine getirirken verecekleri oylar ve görüşlerinden dolayı dokunulmazdır.
Parlamento üyeleri seçili bulundukları süre boyunca suç işlerken yakalanmadığı sürece Katalonya sınırları içerisinde işledikleri suçlardan dolayı gözaltına alınmaz ve tutuklanmaz. Parlamento üyelerinin iddianamesi, gözaltına alınması, sorgulanması ve yargılanması konusundaki kararlar her türlü durumda Katalonya Yüksek Yargı Mahkemesi’nin sorumluluğundadır. Katalonya bölgesi dışında yaşanacak cezai sorumlulukta Devlet Anayasa Mahkemesi’nin Suç Birimi önünde aynı koşullar gerekir. 3.Milletvekilleri zorunlu buyruklarla sınırlandırılmaz.
Madde 32
1.Parlamentoda bir Başkan, bir Başkanlık Konseyi ve Daimi Komite olur. Parlamento’nun resmi kuralları bileşimini ve seçimini düzenler.
2.Parlamento faaliyetlerini genel oturumlar ve komiteler şeklinde yürütür. Daimi komiteler yasama süresince birleşik oturumun görüş bildirme ve onaylama çağrısına zarar vermeden yasalar oluşturabilir ve onaylayabilir.
3.Resmi kurallar Parlamento’da Grup oluşturmak için gerekli minimum milletvekili sayısını, bunların yasama sürecine müdahale biçimini ve komite sözcülerinin işlevlerini belirler, Parlamentodaki gruplar üye sayılarının oranına göre tüm komitelerde yer alır.
4.Parlamento olağan ve olağanüstü oturumlar şeklinde toplanır. Olağanüstü oturum çağrısı Daimi Komite’nin kabul etmesi veya Milletvekillerinin dörtte birinin talebi veya resmi kurallarla belirlenecek sayıda Parlamento Grubunun talebi ile Başkan tarafından yapılır. Parlamento Özerk Hükümet Başkanı’nın talebiyle de olağanüstü oturumlar gerçekleştirir.
5.Hem birleşik oturumda hem de komitelerde alınan kararların geçerli olması için, bu kararların meclis üyelerinin çoğunluğunun katıldığı yasal toplantılarda ve yasalar ve parlamento resmi kuralları yeter sayısı için daha fazla kişiyi gerektirmediği durumlarda toplantıya katılanların çoğunluğunun kabul etmesi ve onaylaması gerekmektedir.
6.Yasa yapma hakkı Milletvekilleri, Yürütme Kurulu yani Hükümetin ve Katalan yasasınca oluşturulacak kurallarla Katalonya sınırlarındaki belediye üstü alanları temsil eden siyasal oluşumlardadır. Katalonya Parlamentosuna yasa teklifi sunma ile ilgili popüler inisiyatif Anayasa’nın 87.3. Maddesinde sunulan organik yasa hükümleri uyarınca Parlamento tarafından yasa ile düzenlenecektir.
Madde 33
1.Katalonya Parlamentosu yasama güç ve yetkisini yasa taslakları hazırlayarak kullanır. Bu yetki “Cort Generals” tarafından beklenmedik durumlarda Devlet Hükümeti’ne yetki aktarımıyla ilgili Anayasa’nın 82, 83 ve 84. Maddelerinde belirtilen koşullarda Yürütme Kuruluna yani Hükümete aktarılabilir. 2.Katalonya yasaları çıkarıldıktan sonraki on beş günlük süre içerisinde Resmi Gazete’de yayınlanması emrini verecek olan Özerk Hükümet Başkanı tarafından Kral adına ilan edilir. Yasalar Resmi Gazete’de yayınlandıkları gün yürürlüğe girer. Resmi İspanyolca versiyonu Özerk Hükümet tarafından hazırlanır.
Madde 34
Aşağıdaki hususlar da Katalonya Parlamentosu’nun sorumluluğundadır:
1.Özerk Hükümet’i, Senato’da temsil edecek senatörleri atamak. Bu atamalar Parlamento’daki her grubun milletvekillerinin sayısal oranında katılımla ve bu amaçla yapılan özel oturumda yapılır. Bu Madde hükümlerine göre atanacak senatörler Katalonya Parlamentosu’nun üyesi olmalıdır ve milletvekillikleri sona erdiğinde Anayasa’nın bu konudaki koşullarının dışında senatörlük görevleri sona erer.
2.Kanun tasarıları Parlamento Başkanlık Konseyi’ne sunulmalıdır ve bu taslakları savunmakla sorumlu maksimum üç Parlamento Üyesi aday gösterilmeli.
3.Devlet Hükümetinden kanun tasarısını kabul etmesini talep etmek.
4.Anayasaya uygun olmayan durumlarla ilgili başvuru yapmak ve Anayasanın 161. Maddesinin c) paragrafının 1. noktasında atıfta bulunulan anlaşmazlıklarda Anayasa Mahkemesi önüne çıkmak.
Madde 35
Parlamento Anayasanın 54. Maddesiyle sağlanan kuruma zarar vermeden ve onunla koordinasyon içerisinde insanların temel hakları ve kamu özgürlüklerini savunmak ve bu bağlamda Özerk Hükümet’in yönetim aktivitelerini teftiş edebilecek bir Ombudsman atayabilir. Bu organizasyonu ve ombudsmanın rolünü Katalonya yasası oluşturacak.
Kısım II Başkan Madde 36
1.Başkan Parlamento tarafından ve üyeleri arasından seçilir ve Kral tarafından atanır.
2.Özerk Hükümet Başkanı Yürütme Kurulu yani Hükümetin fiilini yönetir ve koordine eder ve Özerk Hükümet’in en büyük organını ve Katalonya’daki Devletin normal organını temsil eder.
3.Başkan yürütmeye ilişkin işlevlerini geçici süreyle Meclis üyelerinden birisine verebilir.
4.Başkan siyasi olarak her durumda Parlamentoya hesap verebilir durumda olur.
5.Katalonya yasası Başkanın seçilme biçimi, kendisinin kişisel statüsü ve yetkilerini belirler.
Kısım III Yürütme Kurulu yani Hükümet
Madde 37
1.Yürütme ve idari işlevlerle yönetim organı olarak Kurul oluşumunu, atama, üyelerinin kovulması ve yetkilerine ilişkin statü ve tarzını belirleyecek Katalonya yasası ile düzenlenir.
2.Kurul her bir Meclis üyesinin kendi bölümünün işletilmesine ilişkin doğrudan sorumluluğuna zarar vermeden siyasi açıdan Parlamentoya karşı bir bütün olarak sorumludur.
3.Kurulun binası Barselona kentindedir ve yerinden yönetim yetkiyi dağıtma ve işlevlerin koordinasyon kriterleri temelinde kurumları, hizmetleri ve bağlı bulunanları Katalonya’nın farklı yerleşim yerlerinde oluşturulabilir.
4.Hükümetin Yürütme Kurulu ve Özerk Hükümet’in Yönetiminden çıkan tüm yasalar, düzenlemeler ve kanunların Resmi Gazete’de basılması gerekir. Kararların bu şekilde basılması Özerk Hükümet’in tüm kuralların ve yasalarının geçerliliği ve yürürlüğe girmesi için yeterli olur. İspanya’nın Resmi Gazetesi’ndeki basımıyla ilgili Devlet kanununda ne belirtiliyorsa ona bağlı kalınır.
Madde 38
Özerk Hükümet’in Başkanı ve Meclis üyeleri Parlamento üyeleri seçili bulundukları süre boyunca suç işlerken yakalanmadığı sürece Katalonya sınırları içerisinde işledikleri suçlardan dolayı gözaltına alınmaz ve tutuklanmaz. Bu kişilerin iddianamesi, gözaltına alınması, sorgulanması ve yargılanması konusundaki kararlar her türlü durumda Katalonya Yüksek Yargı Mahkemesinin sorumluluğundadır. Katalonya bölgesi dışında yaşanacak cezai sorumlulukta Devlet Anayasa Mahkemesi’nin Suç Birimi önünde aynı koşullar gerekir.
Madde 39
Kurul Anayasaya uygun olmayan durumlarla ilgili başvuru yapabilir. Kendi inisiyatifleri veya Parlamentonun izni alınarak Anayasanın 161. Maddesinin c) paragrafının 1. noktasında atıfta bulunulan anlaşmazlıklarda Anayasa Mahkemesi önüne çıkabilir.
Kısım IV Özerk Hükümet üzerindeki kontrolü uygulamak
Madde 40
1.Katalonya yasaları idari yasa başvurularından muaf olacak ve anayasaya uygunlukları açısından sadece Anayasa Mahkemesinin kontrolüne tabi olacak.
2.İdari yasa yetkisi ile ilgili başvurular kanunlara ve mutabakatlara ve Özerk Hükümet’in yürütme ve idari kurumlarınca yapılan yasalara karşı yapılabilir.
Madde 41
Önceki Maddenin 1. paragrafındaki hükümlere zarar vermeden, Katalonya yasası Katalan Parlamentosunda görüşülme ve onaylama için ele alınan Hükümet’in veya hükümet dışı yasa tekliflerinin bu Mevzuata uygunluğu ile ilgili, işlevi yasalarla belirlenerek, görüş bildirecek bir danışma birimi oluşturup, bu organın işlevini denetler. Özerk Hükümet’in Yürütme Kurulu’nun yani Hükümetinin veya Katalonya Parlamentosu’nun anayasaya uygun olmayan kararlarıyla ilgili başvuruyu sunmanın ön koşulu belirtilen organın tavsiyesi ile olur.
Madde 42
Bu vesileyle Anayasanın 136. Maddesi ve 153. Maddesinin d) paragrafına zarar vermeden Katalonya Emekli Sandığı kurulur.
Bu kurumun organizasyonunu Katalonya yasası düzenler ve Özerk Hükümet’in hesap geçerliliği için güvencesi, kuralları ve prosedürlerini oluşturur. Bu yasa onay için Parlamentoya sunulmalıdır.
BİTTİ
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder