Kar Yağıyor, Van Halkı Dışarıda Kaldı

Türk Hükümeti’nin ilk 24 saat kaygısı taşımayarak uluslararası yardımı reddetmesi sonucu enkaz altında kurtarma çalışmaları yeterince yapılamadı ve dün itibariyle sonlandırıldı.

Pazar günü yaşanan depremin acı bilançosu saatler geçtikçe artıyor. Dün sabah itibariyle ölü sayısı 461’e yükseldi. Yaralı sayısı ise bin 352 olarak açıklandı. Açıklama Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’ndan (AFAD) geldi. Enkazlardan ise artık sadece cansız bedenler ya da mucize kurtuluşlar çıkıyor. Kent merkezindeki Çevre yolu, Çınarlı ve Zilan caddeleri, Ebubekir Çiftçi Bulvarı’ndaki aramalar ise „Yaşam emaresi yok“ gerekçesiyle sonlandırıldı. Diğer yerdeki çalışmalar ise devam ediyor. Saatler geçtikçe umutlar azalsa da, enkazdan yakınlarının çıkarılmasını bekleyenler bir an olsun yıkık binaların önünden ayrılmıyor. Yetkililer, „Kurtarma ekipleri çok titiz çalışma yapıyor“ derken Vanlılar ise çalışmaların ağır ve koordinasyonsuz yürütülmesinden şikayetçi. 

12 yıl geçti tablo değişmedi

 
Marmara depreminin üzerinden 12 yıl geçti ama Türkiye’nin tablosu değişmedi. Van depreminde yine kamu binaları, okullar yıkıldı, yine çadır yok, yine koordinasyonsuzluk hakim, yine envanter tutulmadı, yine denetimsizlik ve kaçak yapı ölüm getirdi. 1999’dan ders almayan Türk Kızılayı ile devleti Van ve Erciş‘te de sınıfta kaldı. Yıkılan binaların envanteri tutulmayınca çadırlar yetersiz kaldı ve halk geceyi yine sokakta geçirdi.  AKP’nin Vanlı Genel Başkan Yardımcısı Hüseyin Çelik, „Kızılay sadece evi yıkılanlara çadır getirdi, evi hasar görenler için çadırın hesabını iyi yapamadı„ dedi. Afetten sorumlu Başbakan Yardımcısı Beşir Atalay da önceki gün Meclis’teki konuşmasında „Doğrusu bu kadar çadır talebi beklemiyorduk“ diyerek hükümetin ihmalkarlığını ve vurdumduymazlığını bizzat ifşa etti. Türk Başbakan Erdoğan da „Evet başarısız olduk“ dedi.

120 bin çadır gerekiyor

 
Eleştirilerin hedefindeki Kızılay’ın Başkanı Ahmet Lütfi Akar dün Afet Operasyon Merkezi’nde basın toplantısı yaptı ve yaşananlara ilişkin bilgi verdi. „Çadır sıkıntısı olduğunu kabul etmekteyiz” diyen Akar, „30 bin çadır kurmayı planlıyoruz ancak 600 bin afetzede için 120 bin çadır lazım” dedi. Bölgeye 2 bin 500 Mevlana Evi’nin kurulacağını belirten Akar, üç çadır kentte 108 bin 258 kişiye barınma imkanı sağlandığını bildirdi.

Gönderilen sadece 17 bin

 

Dün sabah açıklama yapan Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) da Van’a 17 bin 836 çadır, 60 prefabrike ev, 76 bin 560 battaniye gönderildiğini bildirdi. Yani 400 bine yakın Vanlı hala açıkta.

Halk kaderiyle başbaşa kaldı

 
Gönderilen çadır yetersiz kalınca soğuk hava ve yağmura rağmen, afetzedeler bir geceyi daha sokakta geçirdi. Kimi battaniyeye ve montuna sarılarak yaktığı ateşin etrafında ısınmaya çalıştı, kimi de kendi olanaklarıyla yaptığı naylon barakalarda ya da araçlarında barınmak zorunda kaldı.

Kurumların önünde bekliyorlar
 
Depremzedeler, Afet Acil Kurumu, Kaymakamlık ve Valilik önünde çaresizce kendilerine verilecek çadırları beklemeye devam ediyor. Kaymakamlıkta beşerli gruplar halinde içeriye alınan depremzedelerin işlemleri ise sadece 5 memur tarafından yapılıyor. Onay almayı başaranlar da çadırların tutulduğu Tugay’a yönlendiriliyor.

Sabırlar taştı gerginlik çıktı
 
Koordinasyonsuzluk nedeniyle sabırları taşma noktasına gelen depremzedeler ile polisler arasında dün de zaman zaman gerginlik yaşandı. Depremzedeler, en büyük sıkıntılarının çadır olduğunu belirterek, Vali ile Hükümet yetkililerine tepki gösteriyor.

Erciş’te uzun kuyruklar oluştu
 
Erciş İlçesi’nde çadır dağıtımına ancak önceki gece başlanabildi. 1 kilometreyi bulan kuyruğa giren depremzedeler saatlerce beklemek zorunda kaldı, isyan etti. Yaklaşık 4 bin depremzede saatlerce bekledikten sonra çadırlarını alabildi.

34 muhtar istifa etti
 

Afetzedelerin ihtiyaçlarının karşılanmamasına tepki gösteren 34 mahalle muhtarı da dün topluca istifa etti. İstifa dilekçelerini Valiliğe sunan muhtarlar, „Elimizde bir yetki yok. Devlet yetkilileri bizimle organize değil. Ne yapacağımızı bilmediğimiz için topluca istifa ettik. Halka bir an önce çadır verilsin“ dedi. 

Gecikmeli kabul

Türkiye, Van depreminde, daha önce ihtiyaç olmadığı için kabul etmediğini açıkladığı dış yardım teklifini kabul etti. Dışişleri Bakanlığı, çadır, prefabrik konut ve barınma konteynerlerine ihtiyaç duyulduğunu daha önce yardım önerisinde bulunmuş 30’dan fazla ülkeye bildirdi. Bu ülkeler arasında yer alan İsrail, dünden itibaren prefabrik ev nakliyatına başlanacağını ifade etti.