Seçim İzlenimleri - Kars ve Iğdır

Ardahan’dan Kars’a vardığımda, gözle görülür sessizlik vardı. Bu yılın seçim kampanyası bölgede sessiz geçiyor.  

Kars’ın yaklaşık 184 bin seçmeni var, bunun 130 bini oy kullanabilir. Bu sayının 75 bini Kürt’tür. Ayrıntıya girersek, Kars merkezin yüzde 50’si, ilçelerden Dağpınar ve Digor’un tamamı; Sarıkamış, Kağızman, Selim ve Susuz yaklaşık yüzde 65 Kürt nüfusu barındırırken; Arpaçay yüzde 35 ve Akyaka’nın sadece 3 köyünün Kürtlerden oluştuğu söyleniyor.

Kars’ta KCK operasyonuyla tutuklanan 28 Kürt siyasetçisinden 4’ü iki ay önce serbest bırakıldılar. Halen Erzurum Cezaevi’nde 24 tutuklu bulunuyor.

Ne bir kamu yatırımı ne de özel sektör girişimi var. Doğu Kapısı kapalıdır. Ermenistan’a açılan bu kapının kapalı olmasından dolayı ekonomik sorunlar yaşanıyor. Sınır kapısı kapalı olan tek il Kars’tır.

AKP hükümetinin ucube dediği İnsanlık Anıtı’nı yakından gördüm. Anıt  parça parça kesilip yere atılıyordu.

Kağızman’da bağımsız adayın şansı yüksek

Bağımsız aday Mülkiye Birtane’nin seçim kampanyasını izlemek için köy gezilerine katıldım. Alaca, Mixasbêrt ve Alazoğlu köylerini gezdik. Buralar Kürt köyleriydi ve hepsi de vekil adayı Birtane’ye sempatiyle yaklaşıyorlardı. “Kime oy vereceksiniz?” diye sorduğum köylü kadınlar, Birtane’yi işaret ediyorlardı. Selim ilçesine yaptığımız gezi sırasında, konuştuklarım arasında biri “Bu sefer kızımızı göndereceğiz. Çünkü kızlar vefalı oluyorlar. Kars tarihinde ilk defa bir kadın milletvekili seçilip Meclis’e gidecek’ deyince, orada bulunanlar tarafından alkış aldı.

Seçim ekibi köy gezisini sürdürmeye devam ederken, Kağızman ve Sarıkamış gibi iki büyük ilçeye gidip halkla görüşmeler yapabilmek için onlardan ayrılıp yola çıktım.

Kağızman’da iki taksici esnaftan görüş aldıktan sonra, bir kahveye gidip kalabalık bir masanın etrafında oturanlarla tanışıp sohbet ettik. Taksicilerle kahvehanedekilerin görüşleri benzerdi: “Burada iki adayın şansı var: AKP’nin adayı ile bağımsız aday” diyorlar.

Türk esnaf küçük bayrak, Kürt esnaf büyük bayrak asmıştı

Sarıkamış’a geçiyoruz. Burada ekonomi çöküş noktasında. Sümerbank’ın ayakkabı fabrikası da özelleşince, istihdam alanı kalmamış. Belediye AKP’de.  

Kahvehanede bir masanın etrafında oturanlara yanaşıp sohbet ettik. Hüseyin Altun söze girdi: “Geçen Cumhuriyet Bayramı’nda Türk esnaf işyerine küçük bayrak asmıştı, Kürt esnaf daha büyük bayrak asmıştı. Bunu korkudan falan değil, tamamen çıkar ilişkilerinden dolayı yapıyorlar. Başbakan’ın şoven yaklaşımı Sarıkamış’ta bile etkili oldu. Gözle görülür bir değişim var. Ama karşıdaki gücün farkında olmak lazım. Olumsuzluk olmazsa, bağımsız aday Sarıkamış’ta 4000 civarında oy alabilir.”
  
Birtane sempatiyle karşılanıyor

Mimar-gazeteci Ali İhsan Alınak’la görüşmemizde, “AKP’nin 1. sıra adayı Kürt’tür ama MHP kökenli biridir. Halk üzerinde para ve çıkar baskısıyla oy avcılığı yapıyorlar. Birtane’yi eleştirilenler de var fakat sempatiyle karşılayanlar çoğunlukta” diyor.

Devrimci 78’liler Derneği Kars Şube Başkanı Celalettin İlyan: Emek ve Özgürlük Bloğu adayını destekleme kararı aldıklarını, tüm üyeleriyle çalışmalar yürüttüklerini söyledi.

Başbakan Erdoğan’ın mitingini izleyen birkaç kişiden görüş aldım. Alana toplanan kitlenin azlığı ve heyecansızlığı üzerinde durdular. Bunun AKP açısından ciddi bir kayıp olduğunu söylediler. Erdoğan’ın yaptığı konuşmada elle tutulur hiçbir vaadin olmamasını da benzer biçimde eleştirdiler.

 

Kadınları evlerden çıkarıyoruz

Milletvekili adayı Mülkiye Birtane’ye seçim çalışmalarını sorunca, şunları söyledi: “Kars kapalı bir toplum. Buraya geldiğimde, BDP’de kadın çalışması yoktu. Kadınlar tamamen evlerinde. Ancak bir potansiyel var. Seçmenlerin çoğu kadın olduğundan o potansiyele ulaşmanın bir yolunu bulmak gerekiyor. Sivil toplum kuruluşlarıyla ve esnafla görüşmeler yaptık. Bloğun bir umut yaratmış olduğunu görüyoruz. Görüştüğümüz önemli kanaat önderleri, 40 binin üzerinde oy alabileceğimizi söylediler” dedi.

Birtane’nin sağ elindeki sargıyı sordum. “Aslen Selim ilçesinden olduğum için, memleketime yaptığımız seçim gezisinde halkın yoğun ilgisi vardı. Heyecanlı ve coşkulu bir karşılamaydı. Yüzlerce insanla yaptığımız tokalaşmadan dolayı elimin içi tahriş oldu” diyor gülümseyerek.

 

Mülkiye Birtane kimdir? 1961 Başköy (Selim) Kars doğumlu. Atatürk Üniversitesi İngilizce Bölümü’nden 1987’de mezun oldu. Eğitim Sen’de sendikacılık, KURDÎ-DER Kurucular Kurulu Üyeliği ve yöneticiliği yaptı. Azadiya Welat gazetesi köşe yazarı olan Birtane, son olarak Kadın Akademisi Başkanlığı’nı yürütmekteydi. İngilizce, Almanca, Türkçe, Kürtçe’nin Kurmanci, Zazaki ve Sorani lehçelerini biliyor. Evli ve iki çocuk annesidir.

 

---

Iğdır yine Pervin Buldan diyecek

Kars’tan Iğdır’a gelirken Tuzluca’da indim. Seçim çalışmaları hakkında hemen bilgi almak istiyorum. Tuzluca’nın, Iğdır’ın en büyük ilçesi olduğunu ve yüzde 65’inin Kürt, geri kalanın ise Azeri olduğunu kaydediyorum. Iğdır’ın Aralık, Karakoyun ilçeleriyle Halfeli ve Hoşhaber beldelerinde Kürtler, Melekli ve Taşburun ilçelerinde Azeriler çoğunlukta. Azeri oylarının çoğu MHP’ye, geri kalanı AKP, CHP ve az da olsa TKP’ye, tek tük de BDP’ye veriliyormuş. Iğdır Belediye Başkanı M. Nuri Güneş, BDP’li meclis üyesi Mecit Baştaş’la birlikte tutuklanıp KCK davasında yargılandı, ceza aldı. Dosya şu an Yargıtay’da.

İl Genel Meclis Başkanı Cengiz Savaş, 2009 seçimlerinde DTP’nin oyunun 28500 olduğunu, Tuzluca Belediyesi BDP’li meclis üyesi Agit Kurt da, 2004 ve 2009 yerel seçimlerinde DTP’nin 20 oy farkla kaybettiğini, sandıklara müdahale edilerek el değiştirildiğini anlattılar.

Bu görüşmeleri yaparken milletvekili adayı Pervin Buldan’ın Iğdır’dan yola çıktığı Tuzluca’ya geleceği ve buradan da köylere gideceği haberi geldi. Çok geçmeden köy yollarındaydık. Hamit Geylani’nin eşi Azade Geylani de 30 sene önce, Iğdır’da öğretmenlik yaptığından, Buldan’a destek için gelmişti.

Acılı aileler çocuklarının akıbetini merak ediyorlar

Tuzluca Aşağı Mahallesi’de oturan bir eve gittik. Hazal Bulut adlı gözleri hep nemli, yaşlı kadının acılarıyla, evlat acısıyla karşılaştık. Oğlu Talip’in 20 yıl önce dağa çıktığını, yaklaşık 12 yıldır kendisinden haber alamadıklarını belirten anne Bulut, oğlunun yaşayıp yaşamadığına dair bilgiye ulaşmak istediğini söyledi.

Yukarı Mahalle’ye gittiğimizde İsmet Serin adlı mahalle sakini bizi görünce başladı hikayesini anlatmaya: “5 sene önce oğlum kayboldu. Polise bildirdim. Ertesi gün ilçenin çöplüğünde yanmış genç bir erkek cesedi bulunmuştu. Savcılık DNA testi yaptırdı ve bir süre sonra da bu gencin oğlum olduğunu söyleyip cenazesini verdiler. Ben de alıp törenle gömdüm. Fakat içimizdeki kuşku bitmedi, oğlum olduğunu sanmıyorduk.” “Oğlun değilse cesedi neden alıp gömdün?” soruma, “Kimsesizdi, sahiplendim” diye yanıt veriyor. Oğlunun kaybından yaklaşık 1 sene sonra Kanal D’de yayınlanan bir görüntüyü telefonuna kaydetmiş Serin. Video kaydını açtı ve görüntüyü dondurdu. Kandil’de 12 askerin arabuluculara teslim edildiği sırada, arkada duran genç bir gerillayı gösterip, “Oğlum bu” dedi. Bu zor ve acılı durumdan nasıl çıkılabileceğini düşünmeye başladım. Düşünmesi bile zor.

Akşam saatlerinde Iğdır’a döndük. Atanur Şahin adlı gerillanın taziyesindeydik. Yaşamını yitiren 12 gerilladan biriydi. Sınırda yapılan operasyonda yaralanmış, tedavisi için gerekli müdahaleler yapılmışsa da kurtarılamamış ve iki gün sonra yaşamını yitirmişti. Mezarının da Kandil’de olduğunu zannettiklerini söyleyen babası Ahmet Şahin, “ama emin değiliz” diyerek bilgiye ihtiyaç duyduğunu belirtti.

Seçim izlenimlerine dönmem gerekiyordu. Eğitim Sen Şube Başkanı Yılmaz Hun ve Av. Kemal Şahin’in anlatımları, öbür görüşmelerde aldığım bilgilerle örtüşüyordu: BDP Iğdır’da 1. parti konumunda ve Pervin Buldan’ın oylarını katlayıp seçileceğine kesin gözüyle bakılıyor.


AKP’yi tabela partisine dönüştüreceğiz

Buldan’a seçim çalışmalarını soruyorum: “Yaklaşık bir aydır mahalle toplantıları, ev ziyaretleri ve köy gezileri yapıyoruz. Gerilla cenazelerinin gelmesi nedeniyle seçim çalışmalarımıza ara verdik. Bu moral ve motivasyonumuzu da olumsuz etkiledi. Ama çalışmalarımızı yürütmemiz gerekiyor. Erkekler çalıştıkları için mahallelerde genellikle kadınlarla toplantılar yapıyoruz. Akşamları erkekler de katılıyor. Mahalle toplantıları bitirildi. Bundan sonra ev ziyaretleri yapacağız, en son 6 Haziran’da büyük mitingimizle seçim çalışmalarını noktalayacağız. Oy pusulaları çıktıktan sonra da oy pusulası örneği üzerinden seçmenlerimize sıralamadaki yerimizi göstererek çalışmalarımızı tamamlayacağız” diye yanıtlıyor.

Sorumuz üzerine, 2007’deki seçimlerle bugünü kıyaslamanın zor olduğunu anlatan Buldan, bugünkü durgunluğun süreçle bağlantılı olduğunu belirtti ve devam etti: “2007 seçimlerinde AKP ile yarışıyorduk. Bugün bu durum değişti. AKP’ye oy veren Kürt kesimin yüzü partimize dönmüştür. İnsanlarımız baskıların, işkencelerin ve katliamların bilincindedir. 2007 ile 2011 arasında çok şey değişti. Artık AKP’yle yarışmıyoruz, onu tabela partisine dönüştürmeye çalışıyoruz. 2007 yılında 17 bin oy almıştık, 2011 hedefimiz: 35 bin ile 40 bin oy.”
 

Pervin Buldan kimdir?

1961 Hakkari doğumlu. Yakınlarını Kaybeden Ailelerle Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (YAKAY-DER) Başkanlığı görevinde bulundu. 2005 yılında Nobel Barış Ödülü’ne aday gösterildi. HADEP PM, DEHAP MYK üyeliği yaptı. Son olarak BDP Eşbaşkan Yardımcılığı görevinde bulunan Buldan, 23. Dönem Iğdır Milletvekili’dir.